Bu kent haftalardır Rus işgalinin temel amacı haline gelmiş durumdaydı. Kent daima devam eden bombardıman ve hava hücumları ile yerle bir edildi.
Sonunda kentin savunmasında kaybedilen Ukrayna askeri sayısı, tahammül edilemez bir düzeye ulaştı.
Cumartesi günü yaptığı konuşmada Ukrayna önderi Volodymir Zelenskiy de kentin denetiminin Ruslara geçtiğini doğruladı.
Zelenskiy, Severodonetsk’in düşüşünü kabul etmenin duygusal ve moral manada sıkıntı olduğunu söyledi.
Kabul etmek gerekiyor ki, Luhansk bölgesinde Ukrayna’nın elinde olan en büyük kentim Rusların eline geçmesi, Moskova’nın hedefine bir adım daha yaklaştığı manasına geliyor.
Kremlin’in işgalin birinci günlerinde tüm ülkeyi kapsayan askeri amaçları artık ülkenin Donbas olarak bilinen doğu kısmına yöneldi.
Burası, Donetsk ve Luhansk olmak üzere iki ana bölgenin birleşiminde oluşuyor. Putin, bu bölgelerden birinin ele geçirilmesini, ülke vatandaşlarına zafer olarak sunabilir. İşgalin başındaki başarısızlıklar sonrası da buna şiddetle muhtaçlık duyuyor.
Ancak Luhansk’ın tamamının işgal ihtimali artmış olsa da bu hala garanti değil. Rusya’nın ilerlediği hatta hala Ukrayna’nın elinde olan Lysychansk kenti bulunuyor.
Severodonetsk kentini terk eden Ukrayna güçlerinin buraya konuşlandıkları bedellendiriliyor.
Lysychansk’ın neden değerli olduğunu anlamak için bölgenin coğrafyasına ve savaşta oynadığı role bakmak gerekiyor.
İki kent de Siversky Donets ırmağı üzerine şurası. Donbas boyunca uzanan bu ırmak, Rusya için çok kayıp verilen çatışmalara sahne oldu.
Bunlardan bilhassa birinde, ırmağı geçmeyi çalışan bir Rus taktik taburunun tamamı yok oldu.
Ukrayna topçusunun karşı taarruzunda, yüzlerce askeri ve onlarca zırhlı araç üzerine bomba yağdı.
Severodonetsk ve Lysychansk üzerindeki tüm köprüler patlatılmış durumda. Irmağın kendi kavisleri de Rusya ilerleyişine karşı doğal bir set misyonu görüyor.
Lysychansk’ın doruğa pozisyonlu yapısı da göz önüne alınınca, buradaki son Ukrayna mevzilerini ele geçirmek, Rusya için güç bir askeri amaç olacak.
Savaş Çalışmaları Kurumu (Institute for the Study of War) işgalle ilgili günlük tahliller yayımlıyor. Onların 24 Haziran’da yaptıkları değerlendirmeye nazaran, “Eğer Ruslar Ukrayna askerlerinin etrafını sarmayı başaramazsa, buradaki askerler, doruktan savaşarak Rus taarruzlarını püskürtebilir.”
Ancak alanda gözüken Rusya’nın bunu yapmak için kente güney tarafından ilerlediğini gösteriyor.
Rusya dayanaklı savaşçıların sözcüsü, Lysychansk’ın savunmasının Ukrayna askerleri için gereksiz ve beyhude bir efor olduğunu savunan bir açıklama yaptı.
Sözcü Andrei Marochko, “Askerlerimizin ilerleyiş süratiyle, çok yakın vakitte tüm bölge özgürleştirilmiş olacak” dedi.
Marochko, birliklerinin Lysychansk’a yakın bölgelere yerleştiğini de argüman etti.
TEMEL SORU: RUSYA’NIN GAYESİ NE?
Donbas’ı ele geçirerek, Ukrayna’yı ateşkese zorlamak ve Luhansk ile Donetsk’i ilhak ederek ulusal hudutları yine mi çizmeye çalışıyorlar?
Eğer Rus askerleri kimi uzmanların değindiği kadar yoruldularsa, üstteki çıkarım yanlışsız olabilir.
Donbas’ın ele geçirilmesi, Rus halkına da muvaffakiyet olarak sunulabilir.
Rusya, milletlerarası topluluğun barış ve global istikrar ismine Ukrayna’yı bölgenin kaybedildiğine iknaya çabalayacağını da umuyor olabilir.
Ukrayna buna katiyetle karşı çıkacaktır ve sonuç olarak ortada dondurulmuş bir sorun kalacaktır.
Alternatif olarak da Putin başladığı şeyi bitirmeye çalışabilir. Güneyin tamamını alarak daha sonra Kiev’e bir taarruz yapabilir.
Bunun karşılığını sırf bir kişi biliyor ve o da planlarını paylaşmıyor. Bu “özel askeri operasyonun” nasıl bitebileceği konusundaki ipuçları tekrar Putin’in kelamlarında bâtın.
Haziran ayının başında yaptığı açıklamayla Putin kendini açıkça Büyük Petro’ya benzetti. Bu Rusya’nın Ukrayna işgalini, Çar Petro’nun 300 sene evvelki genişlemeci savaşlarına benzetmek manasına da geliyor.
‘TOPRAKLARIMIZI GERİ ALMAK BİZE DÜŞTÜ’
Bu, dolaylı olarak, savaşın toprak amacı ile yapıldığının da kabulü manasına geliyor.
Putin, “Görünen o ki, topraklarımızı geri almak ve güçlendirmek bize düştü” demişti. Bir küme genç girişimciye yaptığı görüşmede, tebessümle kullandığı bu cümlelerde Ukrayna işgalini kast ettiği açıktı.
Rusya savaşın başından bu yana kritik yanlışlar yaptı. Ukrayna halkını direncini ve askerlerinin savaşma dileğini hafife aldı.
Başkenti amaç alan atakları yıkıcı bir hezimetle sonlandı. Bu acı veren bir deneyimdi lakin tıpkı vakitte bedelli bir de dersti.
Donbas’taki yavaş lakin kararlı ilerleyişleri, yanılgılarından ders aldıklarını ve bunları tekrarlamamakta kararlı olduklarını gösteriyor.
