Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İran’a yaptığı resmi ziyaretin akabinde Türkiye’ye dönüşünde uçakta soruları yanıtladı.
Erdoğan, ziyaretin birinci kısmında Reisi
Erdoğan, ekonomik alanda Ahmedinejad periyodunda 30 milyar dolarlık bir maksat koyduklarını hatırlatarak, “7,5 milyar dolarlık bir noktadayız. Ancak bundan sonraki süreçte tırmanış devam edecek. Ticaret, ulaştırma, gümrük, güç, turizm, sanayi, gençlik ve spor üzere alanlarda iş birliğimizi geliştirmeye yönelik ortak iradeye sahip olduğumuzu bir defa daha gördük” diye konuştu.
Bölgesel ve milletlerarası sorunlar hakkında fikir teatisinde bulunduklarını, heyette yer alan bakanların mevkidaşlarıyla çeşitli alanlarda iş birliği bahislerini ele aldığını anlatan Erdoğan, iki ülke bağlarının hukuksal altyapısını daha da güçlendirecek toplam 8 muahede imzaladıklarını bildirdi.
Erdoğan, ayrıyeten terör örgütleriyle ortak gayret ve hudut güvenliği üzere bahisleri detaylı bir halde ele aldıklarını, bu vesileyle bölgede yaşanan gelişmeler hakkında kapsamlı görüş alışverişinde bulunduklarını belirterek, “Dini Başkan Ayetullah Ali Hamaney ile de bir görüşme gerçekleştirdim. Bu görüşmede Sayın Cumhurbaşkanı da beraberdi. Bizim arkadaşlarımızdan da kimileri vardı. Onlarla birlikte bu görüşmeyi yaptık” dedi.
‘BMGK’nin 2254 sayılı kararı temelinde tahlile yönelik mutabakatı teyit ettik’
Ziyaretin ikinci kısmında İbrahim Reisi ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in iştirakiyle Astana formatında üçlü tepe gerçekleştirdiklerini anımsatan Erdoğan, Suriye’deki şimdiki gelişmelere ait fikir alışverişinde bulunduklarını, Astana garantörleri olarak, ihtilafın Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun 2254 sayılı kararı temelinde tahlile kavuşturulmasına yönelik mutabakatı teyit ettiklerini söyledi. Erdoğan, şu tabirleri kullandı:
“Siyasi sürecin faal bir formda sürdürülmesine dair beklentimizin altını ortaklarımızla birlikte tekrar çizdik. Terörle gayret, insani yardımların kesintisiz bir formda sürdürülmesi ve Suriyelilerin ülkelerine inançlı ve istekli geri dönüşleri mevzularındaki tavrımızı tekrar vurguladık. Bu bahislerde Astana ortaklarımızla iş birliği halinde çalışma konusunda anlayış birliğine vardık. Ayrıyeten Rusya Federasyonu Devlet Lideri Sayın Putin’le kapsamlı ve verimli bir ikili görüşme de gerçekleştirdik.
İran’da gerek ikili seviyede gerek Astana formatında yaptığımız görüşmelerin hayırlara vesile olmasını diliyorum. Bu vesileyle samimi konut sahipliğinden ötürü Sayın Reisi’nin şahsında tüm İranlı kardeşlerime şükranlarımı sunuyorum.”
‘Terörle gayret konusunda bir sefer bir birliktelik var’
Erdoğan, bir gazetecinin “Türkiye’nin Suriye’deki korkularına dair durumuna, İran’ı mı yoksa Rusya’yı mı daha yakın buldunuz? Bu ortada Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaştan sonra Rusya’nın Suriye konusundaki siyasetinde, konumunda bir değişiklik olduğu istikametinde bir kanaatiniz oldu mu görüşmelerde?” sorusunu şöyle yanıtladı:
“Astana süreciyle alakalı olarak İran ve Rusya ile başladığımız nokta ne ise ben bugün de Sayın Putin’i birebir noktada gördüm, birebir değerlendirmeleri yapıyor gördüm. İran tarafında daha evvel Hasan Manevî vardı, artık ise İbrahim Reisi var. İster istemez kimi değişiklikler oluyor desek de İran üzere bir devlet, bu çeşit kanılarını o denli kısa vadede değiştirmez. Birebir formda Rusya’da zati Putin işin başındaydı, yeniden işin başında. Bizde de birebir biçimde, Erdoğan Türkiye Cumhuriyeti’nin başındaydı, tekrar başında. Üçlü Tepe sonrası ortak basın toplantısında da görmüşsünüzdür, üçümüzün de niyetleri herhalde birebir değildi. Farklı niyetler ortaya koyduğumuz çok açık, net ortadaydı. Kimi yerlerde farklılıklar olsa bile terörle gayret konusunda bir kere bir birliktelik var. Terörle ilgili bahiste da PKK/PYD/YPG terör örgütlerine karşı ister istemez birleşiyoruz. Kaldı ki esasen bu rejime de en çok ziyanı veren sorun. Şu anda terör örgütü, Fırat’ın doğusunda bilhassa petrol kuyularını emiyor, sömürüyor; ondan sonra rejime de satıyor. Bu türlü bir durum var.
Şimdi baktığımızda, Amerika evvelki liderler devri de dahil buradaki terör örgütlerine önemli manada binlerce tır silah, mühimmat, araç gereç taşıdı. Bu hala devam ediyor. Hatta koalisyon güçleri de tekrar birebir halde bu takviyelerini sürdürüyorlar. Yaptığımız görüşmelerde Sayın Biden’a da söyledik. Dedik ki; bakın, bu denli tırları buraya siz gönderiyorsunuz. Buradaki bütün terör örgütlerine bu takviyeleri siz veriyorsunuz. Ondan sonra da ‘Terörle uğraşta beraberiz, NATO’da beraberiz’ diyorsunuz. Nasıl beraberiz? Bunları daima işlemek durumundayız.”
‘Güya aldatacak ya… Aldatabilirse…’
Suriye’nin kuzeyine yönelik mümkün harekatta gelinen son durumun sorulması ve “İki başkanla de görüştünüz. Onların tavırları masaya geldi mi? Bir de çok uzun bir müddet sonra o bölgedeki teröristlerin bulunduğu noktada rejimin bayrağının asıldığını gördük. Bunu nasıl değerlendirirsiniz?” sorusu üzerine Erdoğan, yeni bir harekat konusunun Türkiye’nin ulusal güvenlik telaşları giderilmediği sürece gündemde yer almaya devam edeceğini söyledi. Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
‘Fırat’ın doğusundan Amerika askerini çeksin’
Erdoğan, “Amerika Birleşik Devletleri ile Tahran ve Moskova’nın sıkıntılı ilgileri varken bunun Suriye’deki operasyona yansıması bu tepe sonrası nasıl gerçekleşecek? Rastgele bir değişiklik yaşanır mı sizce?” soru üzerine “Burada rastgele bir değişikliğin olup olmadığı hesabına girecek olursak o vakit aslında Astana sürecinin hiçbir manası kalmaz. Astana süreci niye var?” dedi.
Suriye’nin toprak bütünlüğü noktasında Türkiye’nin rastgele bir sıkıntısının olmadığını söyleyen Erdoğan, “Biz bu türlü bir tasarrufun içerisinde değiliz. Lakin bizim burada sondan 30 kilometre alan için belirttiğimiz bir konu var. Zira buralardan bizim sonlarımıza daima taarruzlar oluyor. Bizim burada askerlerimiz şehit oldu, insanlarımız öldürüldü. Yalnızca Türk vatandaşı olarak değil, İdlib’de ve başka bölgelerde sivil beşerler öldürüldü. Bütün bunları bizim dünyayla paylaşmamız, bunları anlatmamız lazım” diye konuştu.
Erdoğan, “Amerika Fırat’ın doğusunu terk etmek durumunda. Astana sürecinden çıkan tespit bu. Diyorlar ki, ‘Fırat’ın doğusundan Amerika askerini çeksin. Artık buradan çıkacak bir sonuç Türkiye’nin de beklentisidir. Zira oradaki terör örgütlerini besleyen Amerika. Amerika terör örgütlerini beslediğine nazaran, biz de bu terör örgütleriyle çaba ettiğimize nazaran, oradan çekildiği anda yahut bu terör örgütlerini beslemediği takdirde bizim işimiz kolaylaşacaktır” dedi.
‘Geri dönüşü inşallah 1 milyonun üzerine çıkarırız’
Erdoğan, “İran’ın insan kaçakçılığıyla çaba konusunda Türkiye’ye kâfi takviyesi verdiğini düşünüyor musunuz? TBMM’nin göç ve ahenk konusundaki araştırmasında İran güvenlik güçlerinin insan kaçakçılıklarına takviye verdiğine dair tabirler yer alıyordu. Görüşmelerinizde bu bahis hiç gündeme geldi mi?” sorusunu yanıtlarken hususun gündeme geldiğini belirtti.
Afganistan’dan gelen mülteciler konusunda İran’ın önemli külfeti olduğunu söyleyen Erdoğan, “Sayın Reisi bunları açık net anlattı. Natürel kolay değil. Kamp noktasında hazırlıkları var mı yok mu diye baktığımızda yok. Biz Suriye’nin kuzeyinde briket meskenler yapıyoruz. Bizim bu yaptığımız briket konutlarla de gayemiz en az 1 milyon Suriyeli mülteciyi tekrar kendi topraklarına geri döndürmek” dedi.
Erdoğan, “Ama bunu bilhassa söylüyorum; ne Avrupa Birliği’nden ne şuradan ne buradan en ufak bir dayanak alarak değil, bizim kendi sivil toplum kuruluşlarımızla birlikte yapıyoruz. AFAD’ın koordinesinde bunu sürdürüyoruz. Gayemiz de inşallah burada 250 bin konut yaparsak, biz cebren değil, istekli olarak geri dönüşü inşallah 1 milyonun üzerine çıkarırız. Ve o ucube çadırlar içerisinde yağmurda, çamurda anne babaları, çoluk çocukları inşallah makus kurallarda görmeyiz” formunda konuştu.
‘Biden, bize bu türlü bir Yunanistan kuralı filan koymadı’
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Amerika Birleşik Devletleri’nin F-16 satışını Yunanistan kuralına bağlanması istikametinde bir karar çıktı. An prestijiyle gelinen noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz” sorusuna, “Sayın Biden ile bu hususları görüştüğümüzde Biden, bize bu türlü bir Yunanistan koşulu filan koymadı. Tam tersine, uzunca yaptığımız görüşmede NATO üyesi ülkeler olarak herhalde birbirimizin hukukunu korumalıyız diye konuştuk” cevabını verdi.
ABD Lideri Joe Biden’ın F-16’lar konusunda “Ben elimden gelen bütün uğraşı göstereceğim” dediğini anlatan Erdoğan, şöyle devam etti:
“Maalesef şu anda Temsilciler Meclisi’nde az da olsa bu işe muhalefet edenler var. Mevcut gelişmelere baktığımızda aslında bu türlü bir şart problemi bana nazaran bizi bağlayıcı bir şart değil. Kâfi ki onlar F16’larla ilgili bizim teklifimize ‘evet’ desinler, bize sıfır F16’ları versinler. Aslında elimizdekilerin bakım tamiratını biz şu anda yapabilecek güçteyiz. O mevzuda rastgele bir sorunumuz yok. Lakin natürel ki yedek modül noktasında birtakım taleplerimiz var. Bunları da yerine getirmeye karar verdiler. Bir de Amerika’da kasım ayında orta seçimler var. Onlar da değerli. Kasım orta seçimleri ne getirir ne götürür bunları da göreceğiz. Orada Cumhuriyetçilerin senatoda daha ağır basacağı, Temsilciler Meclisi’nde de tekrar tartısı ele geçireceği istikametinde bilgiler geliyor.”
‘Şükranlarını bildiriyor’
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Rusya Devlet Lideri Putin’le yaptığınız görüşmede Türkiye’nin Ukrayna savaşı konusunda arabuluculuk teşebbüsleri hangi çerçevede ele alındı. Bu bahiste sizden bir talep, tekrar Moskova’nın bu hususta Ankara’dan beklentileri artık bilhassa bu devirde ne istikamette?” sorusunu şu halde yanıtladı:
“Şu an prestijiyle Sayın Putin’in bizim çabalarımız noktasındaki bakışı olumlu. Bundan ötürü hatta şükranlarını bildiriyor. Bize çok çok farklı kimi teklifleri oldu. Biz inşallah burada doğal gaz konusunda, Akkuyu sorununda ve öteki mevzularda şu anda dayanışmamızı motamot sürdürüyoruz, sürdüreceğiz.”
Erdoğan’ın konuşması şöyle:
Bir gazetecinin, Azerbaycan’ın bölgedeki taleplerine ait bilhassa Zengezur koridoru konusunda Rusya’nın dayanağı ve teşvikinin hangi seviyede olduğu ve bu mevzuda Azerbaycan’ın taleplerinin ne vakit somut karşılık bulacağına ait sorusu üzerine Erdoğan, “Sayın Putin’in galiba evvelki gün Sayın İlham Aliyev’le görüşmesi oldu. Hatta bana ‘Size İlham Aliyev’in de selamını getiriyorum.’ dedi. Aliyev’le görüşmesinde, ‘Erdoğan’la da görüşeceğim’ deyince Aliyev’in ‘benim de selamlarımı iletin’ dediğini aktardı.” dedi.
Oradaki gelişmelerle ilgili İlham Aliyev ile kendisinin de daha yeni görüştüğünü belirten Erdoğan, “Yaptığımız görüşmede de İlham Beyefendi, ‘olumlu istikamette yürüyor’ dedi. Biliyorsunuz Avrupa Birliği Kurulu Lideri Michel ve Paşinyan’la bir arada üçlü bir ortaya geldiler. O görüşme de tekrar İlham Bey’in sözüyle ‘olumlu’ geçti. O görüşmeden sonra biz İlham Bey’le ayrıyeten bir daha görüşmüştük. Aldığım bilgilere nazaran istikamet üzere gidiliyor ve yakında da inşallah o bölgeyi kapsayacak havalimanının da açılışı yapılacak.” diye konuştu.
‘Batı’nın konuşacak ne mecali ne hakkı var’
“İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği konusunda kuralları yerine getirmek için gerekli adımları atmamaları halinde sürecin dondurulacağına” ait kelamları hatırlatılarak, “Hangi durumlarda dondurma sürecinin gerçekleşmesi bekleniyor?” sorusunu Erdoğan, şöyle yanıtladı:
“Biz Finlandiya’ya da İsveç’e de NATO Genel Sekreteri’nin de yer aldığı masada koşullarımızı çok açık net söyledik. Saklı, gizli rastgele bir şey yok. Koşulumuz, bu ülkelerin terör örgütlerinin faaliyet ve şovlarını sonlandırması, ellerindeki teröristleri iade etmesi. Biliyorsunuz PKK/PYD/YPG ve FETÖ’yü terör örgütü olarak burada kayıtlara girdik. Bunları vereceksiniz dedik. Parlamentolarına varıncaya kadar bu terör örgütünü bunlar besliyorlar. Adeta kuluçka yuvası üzere. Bu türlü bir durum var. Artık bunlar bize verdikleri kelamı yerine getirmedikleri takdirde bizim de bu işe olumlu bakmamız mümkün değil.
Diğer taraftan sağ olsun bizim muhalefet aslında elimizden bütün gereçleri çabucak kapıveriyor. Onlar dediler ki ‘zaten biz bu işe fırsat vermeyiz.’ Bir sefer Yunanistan’ın yine NATO’ya girmesinin önünü siz açtınız. Adamlar çıkmıştı, siz tekrar soktunuz içeri. Bunları halkımıza, hele hele gençlerimize anlatmamız lazım. Şu anda maalesef terör noktasında çabucak hemen İskandinav ülkelerinin tamamı bu işin kuluçkası. Norveç de bu türlü. Her ne kadar şu anda Sayın Genel Sekreter oralı olsa da ancak maalesef onlar da o denli. En ilerisi Almanya, orada da o denli. Fransa, Hollanda, İskandinav ülkeleri, İngiltere, İtalya o denli. Hepsinde durum bu. Batı’nın şu anda bu hususta konuşacak aslında ne mecali ne hakkı var.”
‘Süreç, İstanbul’da kurulacak bir uyum merkezinden yürütülecek’
Erdoğan, bir gazetecinin, Ukrayna savaşı sonrası Türkiye’nin diplomasisini hatırlatarak, “Gıda konusunda da sizin öncülüğünüzde İstanbul’da dörtlü tepe yapıldı. BM, burada sizin, Türkiye’nin rolünü çok destekliyor. İmza evresinin bu hafta olacağı söylenmişti. Bu hususta imzalar ne vakit atılacak, süreç ve sistem nasıl işleyecek. Türkiye’nin bu sistemdeki rolü ne olacak?” sorusuna, bu bahisteki rollerinin konut sahipliği olduğunu belirtti.
Ev sahibi sıfatıyla bir arabuluculukları olduğunu söyleyen Erdoğan, şöyle devam etti:
“Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden ihracı konusunda uzun müddettir ağır çalışma içerisindeyiz. Bu mevzuyu Sayın Putin ve Sayın Zelenskiy’le müteaddit seferler görüştüm. Dışişleri ve Ulusal Savunma Bakanlıklarımız da kendi muhatapları nezdinde görüşmeler yürüttü. Sonuçta geçen hafta İstanbul’da yapılan teknik toplantıda BM planı çerçevesinde sürecin ana sınırları üzerinde bir mutabakat oluştu. Artık bu hafta bu mutabakatı yazılı bir metne bağlamak istiyoruz. Önümüzdeki günlerde de planın uygulamaya başlamasını temenni ediyoruz. Süreç, İstanbul’da kurulacak bir uyum merkezinden yürütülecek. Burada ülkemizin yanı sıra Rusya, Ukrayna ve BM’den yetkililer bulunacak. İlgili tüm tarafların itimadını haiz olan ülkemiz, kurumlar ortası bir yaklaşımla sürecin sağlıklı halde yürütülmesi için gerekli eşgüdümü yapacak. Global besin güvenliği bakımından kritik kıymet arz eden bu hassas süreci nihayete erdirmek için ağır uğraşlarımız devam ediyor”
Erdoğan, bir gazetecinin bütün istisnai süreçlerde muhalefetin daima devletin izlediği siyasetin karşısında durmasını söylemesi üzerine “Görevleri o. Onların bizim ak dediğimize ak demesi mümkün mü? Onların vazifesi kara demek. Türkiye’nin en büyük talihsizliği, demokrasinin gereği olan bir muhalefete sahip olmadığıdır. Bizde bu türlü bir muhalefet yok. Batı ülkelerinde, kimi yerlerde muhalefet yeniden bizdeki üzeredir lakin birçoğunda gelirler, iktidarlarını desteklerler. Ancak bizde bu türlü bir şey yok. Palavra üzerine şurası bir siyaset anlayışı var. Ana muhalefette de o denli, yavru muhalefette de o denli, masanın altındakinde de o denli. Hepsinin şu andaki yapısı bu. Onlar karşımızda lakin milletimiz bizim yanımızda” diye konuştu.
‘Hiçbir adımları yok’
Cumartesi günü Kayseri’ye gideceğini ve toplu açılışlar yapacağını söyleyen Erdoğan, Kayseri’de caddeler ve meydanların aslında gereken karşılığı gerekenlere vereceğini söyledi. Erdoğan, “Durmuyoruz, çalışıyoruz. En son Bay Kemal’in KYK ile ilgili söylediklerini duydunuz. Ondan sonra da ben söyledim yaptı noktasına geldi. Daima o denli oldu esasen. O söyledi ben de yaptım” dedi.
“Muhalefet sizin projenizi mi sahipleniyor? Daha evvel siyasette çok örneğine rastlanılmayan bir durum. EYT konusunda da muhalefette bu türlü bir hazırlık olduğunu görüyoruz” formundaki soru üzerine Erdoğan, muhalefetin elinde 14 tane büyükşehir belediyesi olduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Peki, bu büyükşehirlerde sanki yatırım noktasında çeşme musluğu değiştirmekten öbür bir özellikleri var mı? Geçelim. Kağıthane’de, Silahtarağa’da bunlar ne yaptılar? Temel atma değil temel atmama adımını gerçekleştirdiler. Bu da herhalde siyasetin tarihine çok enteresan bir adım olarak geçmiştir. Bir insan temel atar övünür. Onu da geçiyorum. İstanbul Büyükşehir Belediyesi bizim arkadaşlarda olduğu periyotta metro tünelleri açıldı. Bunlar geldi, Sancaktepe’de metroyu doldurdular. Bütün hafriyatı oraya dökerek bunu doldurdular. Ben doğal Bay Kemal’e soruyorum; bunun, siyaseti geç, insanlıkla bağdaşır yanı var mı? Buraya yapılmış olan bir masraf var. Sen artık geliyorsun burayı hafriyatla dolduruyorsun, üzerine adeta petrol kuyularına beton döker üzere betonu döküyorsun ve buradaki vatandaşı, kendisine gelecek metrodan maalesef yoksun ediyorsun” diye konuştu.
Muhalefete, “Bir yerde de bir tane şöyle köprü yapın da köprünüzle övünelim” diyen Erdoğan, şöyle devam etti:
“Hiçbir adımları yok. Şu anda Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Osman Gazi Köprüsü, Nissibi Köprüsü, öbür tarafta Cumhuriyet tarihinde değil dünya tarihinde birinci üçe giren Çanakkale’deki köprüyü hiçbir şeyle mukayese ettirmem. Ulaştırma Bakanlığı sayıları verdi geçen gün. Sayıların hepsi süper. Kimse bu derece sayıların gerçekleşeceğine ihtimal vermiyordu. Ancak artık bunların hepsi halloldu. Bu yollar bu türlü gerçekleşirken, sen İzmir milletvekilisin, İzmir milletvekili olarak İzmir’in Büyükşehir’i de sende. Bir yağmur olduğunda İzmir’i sel alıp gidiyor. İlçe belediye liderleri hakeza o denli. Biz ise işimize devam ediyoruz, yollarımızı yapıyoruz, onların yapması gerektiği halde yapmadıkları işi de biz yapıyoruz. Mesela Başakşehir’deki o dev hastanemizin yolu için belediye olarak merhum Kadir Bey’den sonra Mevlüt Bey’le de o işin imal kararını vermiştik ancak maalesef belediyede yetki beyefendiye geçince bu işi yapmayacağını söyledi. O denli de olunca ben de bu sefer Ulaştırma Bakanıma talimatı verdim. ‘Hemen buranın yolunu, her şeyini sen yapacaksın. İnşallah bu hastanemize de tekrar Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığımızın bir yapıtı olarak bu yolu, ulaşımı sağlamış olalım’ dedik.”
‘Sayın Putin’le amfibik uçaklar konusunu da görüştük’
Erdoğan, şöyle devam etti:
“Bunları bir sormak lazım. Bu kadar belediyen var, mesela Muğla Belediyesi bunlarda, her yer yangın, nerede senin itfaiyen arkadaş? Yok. Biz, Tarım ve Orman ile Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı daima bir arada yüklendik ve hamdolsun 4-5 gün içinde edinilen deneyimlerle de söndürüldü. Ben kendim dahi gittim, baktım. Bakıyorsun İstanbul’da bir zahmet oluyor, adam Fethiye’de, şurada, burada. Öbürü bir diğer yerde. Ya nerede olursan ol lakin bu türlü bir felaket olduğu vakit sen oranın sorumlususun, atlayacaksın geleceksin. Ben de yaptım bu belediye başkanlığını. En ufak bir şey olduğunda nerede olursam olayım çabucak atlar, İstanbul’a döner gelirdim. Şu anda bile o denli. Mesela burada Sayın Putin’le de amfibik uçaklar konusunu da görüştük. ‘Arkadaşlar görüşmelerini yapsınlar, biz de elimizde olanlardan olur, üreteceklerimizden olur tekrar bu işe adımı atalım’ dedi. Hamdolsun bu süreçte elimizdeki yangın söndürme uçakları, helikopterler, arazözler noktasında Orman Bakanlığımız güçlü. Her şeyden evvel itfaiye erlerimiz güçlü. Jandarmamız da bu işlerin içine giriyor.”
Bu yangınların yalnızca Türkiye’de olmadığını söyleyen Erdoğan, İspanya’da da 3 bin 500, Portekiz’de 950 hektar arazinin kül olduğunu belirtti.
Sıcakların her yerde olduğunu söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bütün bunlara karşın biz önlemimizi alacağız, üç tarafı denizlerle kaplı olan bu ülkede her ne kadar helikopterlerimiz varsa da bunun yanında amfibik uçaklarımızı daha da artıracağız. Bunlarla birlikte inşallah bu işlerin hakkından gelip önlemimizi alacağız. Mesela artık söndürme soğutmanın en uzunu 4-5 gün sürdü. Demek ki önlemlerimiz yerinde olduktan sonra, sağ olsun elemanlarımız, itfaiyecilerimiz, ormancılarımız çok âlâ çalışarak meşakkatleri atlattık. Allah onlardan razı olsun” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İran’a yaptığı resmi ziyaretin akabinde Türkiye’ye dönüşünde uçakta soruları yanıtladı.
Erdoğan, ziyaretin birinci kısmında Reisi
Erdoğan, ekonomik alanda Ahmedinejad periyodunda 30 milyar dolarlık bir maksat koyduklarını hatırlatarak, “7,5 milyar dolarlık bir noktadayız. Ancak bundan sonraki süreçte tırmanış devam edecek. Ticaret, ulaştırma, gümrük, güç, turizm, sanayi, gençlik ve spor üzere alanlarda iş birliğimizi geliştirmeye yönelik ortak iradeye sahip olduğumuzu bir defa daha gördük” diye konuştu.
Bölgesel ve milletlerarası sorunlar hakkında fikir teatisinde bulunduklarını, heyette yer alan bakanların mevkidaşlarıyla çeşitli alanlarda iş birliği bahislerini ele aldığını anlatan Erdoğan, iki ülke bağlarının hukuksal altyapısını daha da güçlendirecek toplam 8 muahede imzaladıklarını bildirdi.
Erdoğan, ayrıyeten terör örgütleriyle ortak gayret ve hudut güvenliği üzere bahisleri detaylı bir halde ele aldıklarını, bu vesileyle bölgede yaşanan gelişmeler hakkında kapsamlı görüş alışverişinde bulunduklarını belirterek, “Dini Başkan Ayetullah Ali Hamaney ile de bir görüşme gerçekleştirdim. Bu görüşmede Sayın Cumhurbaşkanı da beraberdi. Bizim arkadaşlarımızdan da kimileri vardı. Onlarla birlikte bu görüşmeyi yaptık” dedi.
‘BMGK’nin 2254 sayılı kararı temelinde tahlile yönelik mutabakatı teyit ettik’
Ziyaretin ikinci kısmında İbrahim Reisi ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in iştirakiyle Astana formatında üçlü tepe gerçekleştirdiklerini anımsatan Erdoğan, Suriye’deki şimdiki gelişmelere ait fikir alışverişinde bulunduklarını, Astana garantörleri olarak, ihtilafın Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun 2254 sayılı kararı temelinde tahlile kavuşturulmasına yönelik mutabakatı teyit ettiklerini söyledi. Erdoğan, şu tabirleri kullandı:
“Siyasi sürecin faal bir formda sürdürülmesine dair beklentimizin altını ortaklarımızla birlikte tekrar çizdik. Terörle gayret, insani yardımların kesintisiz bir formda sürdürülmesi ve Suriyelilerin ülkelerine inançlı ve istekli geri dönüşleri mevzularındaki tavrımızı tekrar vurguladık. Bu bahislerde Astana ortaklarımızla iş birliği halinde çalışma konusunda anlayış birliğine vardık. Ayrıyeten Rusya Federasyonu Devlet Lideri Sayın Putin’le kapsamlı ve verimli bir ikili görüşme de gerçekleştirdik.
İran’da gerek ikili seviyede gerek Astana formatında yaptığımız görüşmelerin hayırlara vesile olmasını diliyorum. Bu vesileyle samimi konut sahipliğinden ötürü Sayın Reisi’nin şahsında tüm İranlı kardeşlerime şükranlarımı sunuyorum.”
‘Terörle gayret konusunda bir sefer bir birliktelik var’
Erdoğan, bir gazetecinin “Türkiye’nin Suriye’deki korkularına dair durumuna, İran’ı mı yoksa Rusya’yı mı daha yakın buldunuz? Bu ortada Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaştan sonra Rusya’nın Suriye konusundaki siyasetinde, konumunda bir değişiklik olduğu istikametinde bir kanaatiniz oldu mu görüşmelerde?” sorusunu şöyle yanıtladı:
“Astana süreciyle alakalı olarak İran ve Rusya ile başladığımız nokta ne ise ben bugün de Sayın Putin’i birebir noktada gördüm, birebir değerlendirmeleri yapıyor gördüm. İran tarafında daha evvel Hasan Manevî vardı, artık ise İbrahim Reisi var. İster istemez kimi değişiklikler oluyor desek de İran üzere bir devlet, bu çeşit kanılarını o denli kısa vadede değiştirmez. Birebir formda Rusya’da zati Putin işin başındaydı, yeniden işin başında. Bizde de birebir biçimde, Erdoğan Türkiye Cumhuriyeti’nin başındaydı, tekrar başında. Üçlü Tepe sonrası ortak basın toplantısında da görmüşsünüzdür, üçümüzün de niyetleri herhalde birebir değildi. Farklı niyetler ortaya koyduğumuz çok açık, net ortadaydı. Kimi yerlerde farklılıklar olsa bile terörle gayret konusunda bir kere bir birliktelik var. Terörle ilgili bahiste da PKK/PYD/YPG terör örgütlerine karşı ister istemez birleşiyoruz. Kaldı ki esasen bu rejime de en çok ziyanı veren sorun. Şu anda terör örgütü, Fırat’ın doğusunda bilhassa petrol kuyularını emiyor, sömürüyor; ondan sonra rejime de satıyor. Bu türlü bir durum var.
Şimdi baktığımızda, Amerika evvelki liderler devri de dahil buradaki terör örgütlerine önemli manada binlerce tır silah, mühimmat, araç gereç taşıdı. Bu hala devam ediyor. Hatta koalisyon güçleri de tekrar birebir halde bu takviyelerini sürdürüyorlar. Yaptığımız görüşmelerde Sayın Biden’a da söyledik. Dedik ki; bakın, bu denli tırları buraya siz gönderiyorsunuz. Buradaki bütün terör örgütlerine bu takviyeleri siz veriyorsunuz. Ondan sonra da ‘Terörle uğraşta beraberiz, NATO’da beraberiz’ diyorsunuz. Nasıl beraberiz? Bunları daima işlemek durumundayız.”
‘Güya aldatacak ya… Aldatabilirse…’
Suriye’nin kuzeyine yönelik mümkün harekatta gelinen son durumun sorulması ve “İki başkanla de görüştünüz. Onların tavırları masaya geldi mi? Bir de çok uzun bir müddet sonra o bölgedeki teröristlerin bulunduğu noktada rejimin bayrağının asıldığını gördük. Bunu nasıl değerlendirirsiniz?” sorusu üzerine Erdoğan, yeni bir harekat konusunun Türkiye’nin ulusal güvenlik telaşları giderilmediği sürece gündemde yer almaya devam edeceğini söyledi. Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
‘Fırat’ın doğusundan Amerika askerini çeksin’
Erdoğan, “Amerika Birleşik Devletleri ile Tahran ve Moskova’nın sıkıntılı ilgileri varken bunun Suriye’deki operasyona yansıması bu tepe sonrası nasıl gerçekleşecek? Rastgele bir değişiklik yaşanır mı sizce?” soru üzerine “Burada rastgele bir değişikliğin olup olmadığı hesabına girecek olursak o vakit aslında Astana sürecinin hiçbir manası kalmaz. Astana süreci niye var?” dedi.
Suriye’nin toprak bütünlüğü noktasında Türkiye’nin rastgele bir sıkıntısının olmadığını söyleyen Erdoğan, “Biz bu türlü bir tasarrufun içerisinde değiliz. Lakin bizim burada sondan 30 kilometre alan için belirttiğimiz bir konu var. Zira buralardan bizim sonlarımıza daima taarruzlar oluyor. Bizim burada askerlerimiz şehit oldu, insanlarımız öldürüldü. Yalnızca Türk vatandaşı olarak değil, İdlib’de ve başka bölgelerde sivil beşerler öldürüldü. Bütün bunları bizim dünyayla paylaşmamız, bunları anlatmamız lazım” diye konuştu.
Erdoğan, “Amerika Fırat’ın doğusunu terk etmek durumunda. Astana sürecinden çıkan tespit bu. Diyorlar ki, ‘Fırat’ın doğusundan Amerika askerini çeksin. Artık buradan çıkacak bir sonuç Türkiye’nin de beklentisidir. Zira oradaki terör örgütlerini besleyen Amerika. Amerika terör örgütlerini beslediğine nazaran, biz de bu terör örgütleriyle çaba ettiğimize nazaran, oradan çekildiği anda yahut bu terör örgütlerini beslemediği takdirde bizim işimiz kolaylaşacaktır” dedi.
‘Geri dönüşü inşallah 1 milyonun üzerine çıkarırız’
Erdoğan, “İran’ın insan kaçakçılığıyla çaba konusunda Türkiye’ye kâfi takviyesi verdiğini düşünüyor musunuz? TBMM’nin göç ve ahenk konusundaki araştırmasında İran güvenlik güçlerinin insan kaçakçılıklarına takviye verdiğine dair tabirler yer alıyordu. Görüşmelerinizde bu bahis hiç gündeme geldi mi?” sorusunu yanıtlarken hususun gündeme geldiğini belirtti.
Afganistan’dan gelen mülteciler konusunda İran’ın önemli külfeti olduğunu söyleyen Erdoğan, “Sayın Reisi bunları açık net anlattı. Natürel kolay değil. Kamp noktasında hazırlıkları var mı yok mu diye baktığımızda yok. Biz Suriye’nin kuzeyinde briket meskenler yapıyoruz. Bizim bu yaptığımız briket konutlarla de gayemiz en az 1 milyon Suriyeli mülteciyi tekrar kendi topraklarına geri döndürmek” dedi.
Erdoğan, “Ama bunu bilhassa söylüyorum; ne Avrupa Birliği’nden ne şuradan ne buradan en ufak bir dayanak alarak değil, bizim kendi sivil toplum kuruluşlarımızla birlikte yapıyoruz. AFAD’ın koordinesinde bunu sürdürüyoruz. Gayemiz de inşallah burada 250 bin konut yaparsak, biz cebren değil, istekli olarak geri dönüşü inşallah 1 milyonun üzerine çıkarırız. Ve o ucube çadırlar içerisinde yağmurda, çamurda anne babaları, çoluk çocukları inşallah makus kurallarda görmeyiz” formunda konuştu.
‘Biden, bize bu türlü bir Yunanistan kuralı filan koymadı’
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Amerika Birleşik Devletleri’nin F-16 satışını Yunanistan kuralına bağlanması istikametinde bir karar çıktı. An prestijiyle gelinen noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz” sorusuna, “Sayın Biden ile bu hususları görüştüğümüzde Biden, bize bu türlü bir Yunanistan koşulu filan koymadı. Tam tersine, uzunca yaptığımız görüşmede NATO üyesi ülkeler olarak herhalde birbirimizin hukukunu korumalıyız diye konuştuk” cevabını verdi.
ABD Lideri Joe Biden’ın F-16’lar konusunda “Ben elimden gelen bütün uğraşı göstereceğim” dediğini anlatan Erdoğan, şöyle devam etti:
“Maalesef şu anda Temsilciler Meclisi’nde az da olsa bu işe muhalefet edenler var. Mevcut gelişmelere baktığımızda aslında bu türlü bir şart problemi bana nazaran bizi bağlayıcı bir şart değil. Kâfi ki onlar F16’larla ilgili bizim teklifimize ‘evet’ desinler, bize sıfır F16’ları versinler. Aslında elimizdekilerin bakım tamiratını biz şu anda yapabilecek güçteyiz. O mevzuda rastgele bir sorunumuz yok. Lakin natürel ki yedek modül noktasında birtakım taleplerimiz var. Bunları da yerine getirmeye karar verdiler. Bir de Amerika’da kasım ayında orta seçimler var. Onlar da değerli. Kasım orta seçimleri ne getirir ne götürür bunları da göreceğiz. Orada Cumhuriyetçilerin senatoda daha ağır basacağı, Temsilciler Meclisi’nde de tekrar tartısı ele geçireceği istikametinde bilgiler geliyor.”
‘Şükranlarını bildiriyor’
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Rusya Devlet Lideri Putin’le yaptığınız görüşmede Türkiye’nin Ukrayna savaşı konusunda arabuluculuk teşebbüsleri hangi çerçevede ele alındı. Bu bahiste sizden bir talep, tekrar Moskova’nın bu hususta Ankara’dan beklentileri artık bilhassa bu devirde ne istikamette?” sorusunu şu halde yanıtladı:
“Şu an prestijiyle Sayın Putin’in bizim çabalarımız noktasındaki bakışı olumlu. Bundan ötürü hatta şükranlarını bildiriyor. Bize çok çok farklı kimi teklifleri oldu. Biz inşallah burada doğal gaz konusunda, Akkuyu sorununda ve öteki mevzularda şu anda dayanışmamızı motamot sürdürüyoruz, sürdüreceğiz.”
Erdoğan’ın konuşması şöyle:
Bir gazetecinin, Azerbaycan’ın bölgedeki taleplerine ait bilhassa Zengezur koridoru konusunda Rusya’nın dayanağı ve teşvikinin hangi seviyede olduğu ve bu mevzuda Azerbaycan’ın taleplerinin ne vakit somut karşılık bulacağına ait sorusu üzerine Erdoğan, “Sayın Putin’in galiba evvelki gün Sayın İlham Aliyev’le görüşmesi oldu. Hatta bana ‘Size İlham Aliyev’in de selamını getiriyorum.’ dedi. Aliyev’le görüşmesinde, ‘Erdoğan’la da görüşeceğim’ deyince Aliyev’in ‘benim de selamlarımı iletin’ dediğini aktardı.” dedi.
Oradaki gelişmelerle ilgili İlham Aliyev ile kendisinin de daha yeni görüştüğünü belirten Erdoğan, “Yaptığımız görüşmede de İlham Beyefendi, ‘olumlu istikamette yürüyor’ dedi. Biliyorsunuz Avrupa Birliği Kurulu Lideri Michel ve Paşinyan’la bir arada üçlü bir ortaya geldiler. O görüşme de tekrar İlham Bey’in sözüyle ‘olumlu’ geçti. O görüşmeden sonra biz İlham Bey’le ayrıyeten bir daha görüşmüştük. Aldığım bilgilere nazaran istikamet üzere gidiliyor ve yakında da inşallah o bölgeyi kapsayacak havalimanının da açılışı yapılacak.” diye konuştu.
‘Batı’nın konuşacak ne mecali ne hakkı var’
“İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği konusunda kuralları yerine getirmek için gerekli adımları atmamaları halinde sürecin dondurulacağına” ait kelamları hatırlatılarak, “Hangi durumlarda dondurma sürecinin gerçekleşmesi bekleniyor?” sorusunu Erdoğan, şöyle yanıtladı:
“Biz Finlandiya’ya da İsveç’e de NATO Genel Sekreteri’nin de yer aldığı masada koşullarımızı çok açık net söyledik. Saklı, gizli rastgele bir şey yok. Koşulumuz, bu ülkelerin terör örgütlerinin faaliyet ve şovlarını sonlandırması, ellerindeki teröristleri iade etmesi. Biliyorsunuz PKK/PYD/YPG ve FETÖ’yü terör örgütü olarak burada kayıtlara girdik. Bunları vereceksiniz dedik. Parlamentolarına varıncaya kadar bu terör örgütünü bunlar besliyorlar. Adeta kuluçka yuvası üzere. Bu türlü bir durum var. Artık bunlar bize verdikleri kelamı yerine getirmedikleri takdirde bizim de bu işe olumlu bakmamız mümkün değil.
Diğer taraftan sağ olsun bizim muhalefet aslında elimizden bütün gereçleri çabucak kapıveriyor. Onlar dediler ki ‘zaten biz bu işe fırsat vermeyiz.’ Bir sefer Yunanistan’ın yine NATO’ya girmesinin önünü siz açtınız. Adamlar çıkmıştı, siz tekrar soktunuz içeri. Bunları halkımıza, hele hele gençlerimize anlatmamız lazım. Şu anda maalesef terör noktasında çabucak hemen İskandinav ülkelerinin tamamı bu işin kuluçkası. Norveç de bu türlü. Her ne kadar şu anda Sayın Genel Sekreter oralı olsa da ancak maalesef onlar da o denli. En ilerisi Almanya, orada da o denli. Fransa, Hollanda, İskandinav ülkeleri, İngiltere, İtalya o denli. Hepsinde durum bu. Batı’nın şu anda bu hususta konuşacak aslında ne mecali ne hakkı var.”
‘Süreç, İstanbul’da kurulacak bir uyum merkezinden yürütülecek’
Erdoğan, bir gazetecinin, Ukrayna savaşı sonrası Türkiye’nin diplomasisini hatırlatarak, “Gıda konusunda da sizin öncülüğünüzde İstanbul’da dörtlü tepe yapıldı. BM, burada sizin, Türkiye’nin rolünü çok destekliyor. İmza evresinin bu hafta olacağı söylenmişti. Bu hususta imzalar ne vakit atılacak, süreç ve sistem nasıl işleyecek. Türkiye’nin bu sistemdeki rolü ne olacak?” sorusuna, bu bahisteki rollerinin konut sahipliği olduğunu belirtti.
Ev sahibi sıfatıyla bir arabuluculukları olduğunu söyleyen Erdoğan, şöyle devam etti:
“Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden ihracı konusunda uzun müddettir ağır çalışma içerisindeyiz. Bu mevzuyu Sayın Putin ve Sayın Zelenskiy’le müteaddit seferler görüştüm. Dışişleri ve Ulusal Savunma Bakanlıklarımız da kendi muhatapları nezdinde görüşmeler yürüttü. Sonuçta geçen hafta İstanbul’da yapılan teknik toplantıda BM planı çerçevesinde sürecin ana sınırları üzerinde bir mutabakat oluştu. Artık bu hafta bu mutabakatı yazılı bir metne bağlamak istiyoruz. Önümüzdeki günlerde de planın uygulamaya başlamasını temenni ediyoruz. Süreç, İstanbul’da kurulacak bir uyum merkezinden yürütülecek. Burada ülkemizin yanı sıra Rusya, Ukrayna ve BM’den yetkililer bulunacak. İlgili tüm tarafların itimadını haiz olan ülkemiz, kurumlar ortası bir yaklaşımla sürecin sağlıklı halde yürütülmesi için gerekli eşgüdümü yapacak. Global besin güvenliği bakımından kritik kıymet arz eden bu hassas süreci nihayete erdirmek için ağır uğraşlarımız devam ediyor”
Erdoğan, bir gazetecinin bütün istisnai süreçlerde muhalefetin daima devletin izlediği siyasetin karşısında durmasını söylemesi üzerine “Görevleri o. Onların bizim ak dediğimize ak demesi mümkün mü? Onların vazifesi kara demek. Türkiye’nin en büyük talihsizliği, demokrasinin gereği olan bir muhalefete sahip olmadığıdır. Bizde bu türlü bir muhalefet yok. Batı ülkelerinde, kimi yerlerde muhalefet yeniden bizdeki üzeredir lakin birçoğunda gelirler, iktidarlarını desteklerler. Ancak bizde bu türlü bir şey yok. Palavra üzerine şurası bir siyaset anlayışı var. Ana muhalefette de o denli, yavru muhalefette de o denli, masanın altındakinde de o denli. Hepsinin şu andaki yapısı bu. Onlar karşımızda lakin milletimiz bizim yanımızda” diye konuştu.
‘Hiçbir adımları yok’
Cumartesi günü Kayseri’ye gideceğini ve toplu açılışlar yapacağını söyleyen Erdoğan, Kayseri’de caddeler ve meydanların aslında gereken karşılığı gerekenlere vereceğini söyledi. Erdoğan, “Durmuyoruz, çalışıyoruz. En son Bay Kemal’in KYK ile ilgili söylediklerini duydunuz. Ondan sonra da ben söyledim yaptı noktasına geldi. Daima o denli oldu esasen. O söyledi ben de yaptım” dedi.
“Muhalefet sizin projenizi mi sahipleniyor? Daha evvel siyasette çok örneğine rastlanılmayan bir durum. EYT konusunda da muhalefette bu türlü bir hazırlık olduğunu görüyoruz” formundaki soru üzerine Erdoğan, muhalefetin elinde 14 tane büyükşehir belediyesi olduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Peki, bu büyükşehirlerde sanki yatırım noktasında çeşme musluğu değiştirmekten öbür bir özellikleri var mı? Geçelim. Kağıthane’de, Silahtarağa’da bunlar ne yaptılar? Temel atma değil temel atmama adımını gerçekleştirdiler. Bu da herhalde siyasetin tarihine çok enteresan bir adım olarak geçmiştir. Bir insan temel atar övünür. Onu da geçiyorum. İstanbul Büyükşehir Belediyesi bizim arkadaşlarda olduğu periyotta metro tünelleri açıldı. Bunlar geldi, Sancaktepe’de metroyu doldurdular. Bütün hafriyatı oraya dökerek bunu doldurdular. Ben doğal Bay Kemal’e soruyorum; bunun, siyaseti geç, insanlıkla bağdaşır yanı var mı? Buraya yapılmış olan bir masraf var. Sen artık geliyorsun burayı hafriyatla dolduruyorsun, üzerine adeta petrol kuyularına beton döker üzere betonu döküyorsun ve buradaki vatandaşı, kendisine gelecek metrodan maalesef yoksun ediyorsun” diye konuştu.
Muhalefete, “Bir yerde de bir tane şöyle köprü yapın da köprünüzle övünelim” diyen Erdoğan, şöyle devam etti:
“Hiçbir adımları yok. Şu anda Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Osman Gazi Köprüsü, Nissibi Köprüsü, öbür tarafta Cumhuriyet tarihinde değil dünya tarihinde birinci üçe giren Çanakkale’deki köprüyü hiçbir şeyle mukayese ettirmem. Ulaştırma Bakanlığı sayıları verdi geçen gün. Sayıların hepsi süper. Kimse bu derece sayıların gerçekleşeceğine ihtimal vermiyordu. Ancak artık bunların hepsi halloldu. Bu yollar bu türlü gerçekleşirken, sen İzmir milletvekilisin, İzmir milletvekili olarak İzmir’in Büyükşehir’i de sende. Bir yağmur olduğunda İzmir’i sel alıp gidiyor. İlçe belediye liderleri hakeza o denli. Biz ise işimize devam ediyoruz, yollarımızı yapıyoruz, onların yapması gerektiği halde yapmadıkları işi de biz yapıyoruz. Mesela Başakşehir’deki o dev hastanemizin yolu için belediye olarak merhum Kadir Bey’den sonra Mevlüt Bey’le de o işin imal kararını vermiştik ancak maalesef belediyede yetki beyefendiye geçince bu işi yapmayacağını söyledi. O denli de olunca ben de bu sefer Ulaştırma Bakanıma talimatı verdim. ‘Hemen buranın yolunu, her şeyini sen yapacaksın. İnşallah bu hastanemize de tekrar Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığımızın bir yapıtı olarak bu yolu, ulaşımı sağlamış olalım’ dedik.”
‘Sayın Putin’le amfibik uçaklar konusunu da görüştük’
Erdoğan, şöyle devam etti:
“Bunları bir sormak lazım. Bu kadar belediyen var, mesela Muğla Belediyesi bunlarda, her yer yangın, nerede senin itfaiyen arkadaş? Yok. Biz, Tarım ve Orman ile Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı daima bir arada yüklendik ve hamdolsun 4-5 gün içinde edinilen deneyimlerle de söndürüldü. Ben kendim dahi gittim, baktım. Bakıyorsun İstanbul’da bir zahmet oluyor, adam Fethiye’de, şurada, burada. Öbürü bir diğer yerde. Ya nerede olursan ol lakin bu türlü bir felaket olduğu vakit sen oranın sorumlususun, atlayacaksın geleceksin. Ben de yaptım bu belediye başkanlığını. En ufak bir şey olduğunda nerede olursam olayım çabucak atlar, İstanbul’a döner gelirdim. Şu anda bile o denli. Mesela burada Sayın Putin’le de amfibik uçaklar konusunu da görüştük. ‘Arkadaşlar görüşmelerini yapsınlar, biz de elimizde olanlardan olur, üreteceklerimizden olur tekrar bu işe adımı atalım’ dedi. Hamdolsun bu süreçte elimizdeki yangın söndürme uçakları, helikopterler, arazözler noktasında Orman Bakanlığımız güçlü. Her şeyden evvel itfaiye erlerimiz güçlü. Jandarmamız da bu işlerin içine giriyor.”
Bu yangınların yalnızca Türkiye’de olmadığını söyleyen Erdoğan, İspanya’da da 3 bin 500, Portekiz’de 950 hektar arazinin kül olduğunu belirtti.
Sıcakların her yerde olduğunu söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bütün bunlara karşın biz önlemimizi alacağız, üç tarafı denizlerle kaplı olan bu ülkede her ne kadar helikopterlerimiz varsa da bunun yanında amfibik uçaklarımızı daha da artıracağız. Bunlarla birlikte inşallah bu işlerin hakkından gelip önlemimizi alacağız. Mesela artık söndürme soğutmanın en uzunu 4-5 gün sürdü. Demek ki önlemlerimiz yerinde olduktan sonra, sağ olsun elemanlarımız, itfaiyecilerimiz, ormancılarımız çok âlâ çalışarak meşakkatleri atlattık. Allah onlardan razı olsun” dedi.
