Doktorlar, Çin’de düzinelerce insanı enfekte eden yesyeni bir virüs üzerine alarm zilini bir kere daha çaldılar.
Ülkenin doğusundaki Henan ve Shandong eyaletlerinde 35 şahısta ‘Langya’ henipavirüsü (veya LayV) tespit edildi.
Uzmanlar, virüsün sivri fareler de dahil olmak üzere hayvanlardan bulaştığına inanıyor
Virüsün Çin’de görüldüğü bölge
KÜÇÜK KEMİRGENLERDEN BULAŞIYOR
Sivri fareler köstebek ve kirpilerle birebir aileden olan küçük, kemirgen memeliler.
En son yayınlanan bir çalışma, virüsün insanlarda birinci defa 2019 yılında tespit edildiğini ve en son olayların bu yıl olduğunu ortaya koydu.
Virüsü araştıran Çinli uzmanlar, insan olaylarının ‘ara sıra’ olduğuna inanıyor. Hâlâ şahıstan bireye yayılıp yayılmayacağını anlamaya çalışıyorlar.
Pekin Mikrobiyoloji ve Epidemiyoloji Enstitüsü liderliğindeki araştırmacılar, New England Journal of Medicine’de bir çalışmada LayV olarak da bilinen virüs hakkındaki bulgularını yayınladılar.
Çinli hekimler birinci hadiseyi Ocak 2019’dan evvel Shandong’da tespit ettiler, sonraki yıl ise Henanve Shandong’da 14 olaylık bir küme bulundu.
Çin’de bulunan yeni olayların hiçbiri vefatla sonuçlanmadı. Birden fazla hafif geçen hadiselerde hastalarda grip gibisi semptomlar görülür.
Virüsü yaydığına inanılan ‘sivri’ fare tipi kemirgen
AĞIR HADİSELERDE MEVT ORANI ÇOK YÜKSEK
Ancak her şey bu kadar kolay değil…
Langya, ağır hadiselerin yüzde 75’ini öldürdüğü bilinen bir virüs ailesine aittir.
2020’de Ocak-Temmuz aylarında pandeminin birinci yılında hiçbir Langya enfeksiyonu bulunmadı ve araştırmacılar Covid’in yayılmasını önlemek için bu virüsle ilgili çalışmayı duraklattı.
Ancak Temmuz 2020’den itibaren 11 tane daha hadise bulundu.
Araştırmacılar, insanların virüsten ne kadar berbat etkilendiğini görmek için hastalardaki semptomları izledi.
Langya hastalarının maruz kaldığı en yaygın semptom ateşti ve enfekte olan herkesin ateşi vardı.
Bunu yorgunluk (yüzde 54), öksürük (yüzde 50), iştahsızlık (yüzde 50), kas ağrıları (yüzde 46) ve mide bulantısı (yüzde 38) izledi.
Yaklaşık yüzde 35’i karaciğer meseleleri yaşarken, yüzde 8’i böbrek işlevlerinde bir düşüş gördü.
En yaygın belirti yüksek ateş
UZMANLAR TAKİBE ALDI
Uzmanlar ayrıyeten virüsün evcil ve yabanî hayvanlar tarafından yayılıp yayılmadığını yahut beşerden beşere bulaşmanın hatalı olup olmadığını görmek için hayvan popülasyonlarında virüsü izlediler.
Çinli araştırmacılar, salgının başladığı Çin’in iki eyaletinde araştırılan 262 kır faresinden 71’inde (köstebek gibisi küçük bir memeli) virüsü buldular.
Virüs, sivri farelerin yanı sıra köpeklerde (yüzde 5) ve keçilerde (yüzde 2) tespit edildi.
YETERİNCE ÖRNEK İNCELENMEDİ
Makale şöyle dedi: ‘Hastalar ortasında yakın temas yahut ortak maruz kalma hikayesi yoktu, bu da insan popülasyonundaki enfeksiyonun az ve/veya rastlantısal (sporadik) olabileceğini düşündürüyor.
15 yakın temaslı aile üyesine sahip dokuz hastanın temaslı takibi, yakın temaslı LayV bulaşmasını ortaya çıkarmadı.
“Ancak örneklem büyüklüğümüz LayV için beşerden beşere bulaşma durumunu belirlemek için çok küçüktü.” diyor uzmanlar.
Nipah virüsü DSÖ tarafından yeni pandeminin olası sebebi olarak gösterilmişti
NİPAH İLE TIPKI AİLEDEN
Langya, çoklukla yarasalarda bulunan ölümcül bir patojen olan Nipah virüsü ile birebir aileden olan hepinavirüstür.
Covid üzere Nipah da teneffüs damlacıkları yoluyla yayılabilir. Lakin çok daha ölümcüldür, bulaştığı insanlarda ağır tablo oluşturduğunda bunların dörtte üçünü öldürürür.
Nipah, Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) tarafından bir sonraki pandemiye neden olması en mümkün virüslerden biri olarak listelenmiştir.
DSÖ: NİPAH BİR SONRAKİ PANDEMİYE NEDEN OLABİLİR
Beyin şişmesi virüsü olarak da isimlendirilen Nipah virüsü birinci olarak 1999’da 300 hadisenin 100 vefata yol açtığı Malezya ve Singapur’da keşfedildi.
Şu anda beşerler için onaylanmış bir Nipah aşısı yok. Ancak Oxford Üniversitesi tarafından yapılanlar da dahil olmak üzere en az sekiz aşı şu anda hayvanlar üzerinde test ediliyor.
