ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, New York’taki 77. BM Genel Heyeti marjında Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile bir ortaya geldi. 90 dakika süren görüşmenin ana hususları Tayvan krizi ve Ukrayna oldu.
Kritik görüşmeye dair ABD Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya nazaran Blinken, bilhassa tansiyon vakitlerinde bağlantı kanallarını açık tutmanın ehemmiyetine dikkat çekti. Blinken ayrıyeten, ABD’nin uzun müddettir devam eden tek Çin siyasetiyle dengeli olarak “Tayvan Boğazı’nda barış ve istikrarı müdafaaya kararlı olduğunu” vurguladı.
ABD’nin Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşını kınadığını yineleyen Blinken, Çin’in Moskova idaresinin hâkim bir devleti işgaline dayanak sağlaması halinde bunun sonuçları olacağı konusunda ihtarda bulundu. Blinken, ABD’nin çıkarlarının kesiştiği noktalarda Çin ile iş birliğine de açık olduğunu lisana getirdi.
ÇİN: “ÇİN-ABD BAĞLARI KRİTİK BİR NOKTADA. TAYVAN SORUNU ÇİN’İN İÇ MESELESİDİR”
Çin Dışişleri Bakanı Wang görüşmede ABD’li mevkidaşı Blinken’e, “Tayvan sorunu Çin’in iç sorunudur ve ABD’nin bunu çözmek için hangi prosedürün kullanılacağına müdahale etme hakkı yoktur. Tayvan’ın bağımsızlığına açıkça karşı çıkmalı ve engellemeliyiz” dedi. Wang, “Çin-ABD ilgileri kritik bir noktada. Dünyadan, tarihten ve iki halktan sorumlu bir tavır içinde olan iki tarafın, ikili bağlantıların daha fazla bozulmasını engelleme, durumu tekrar istikrara kavuşturma noktasında hakikat yaklaşımı benimsemesi ve bunun için çalışması zorunludur” sözlerini kullandı. Wang, “Tayvan sorunu Çin’in temel çıkarlarının merkezinde yer alıyor. Ulusal egemenliği ve toprak bütünlüğünü korumak bizim vazifemizdir ve bu hususta muhakkak hiçbir belirsizlik yoktur” dedi.
Çin Dışişleri Bakanlığından da görüşmeye dair yapılan açıklamada, Washington’un Tayvan hakkında “çok yanlış, tehlikeli sinyaller” gönderdiği, Tayvan’ın bağımsızlık faaliyeti ne kadar yaygın olursa barışçıl bir tahlil olma ihtimalinin o kadar düşük olacağı söz edildi.
TAYVAN KRİZİ
ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin Ağustos ayında Tayvan’ı ziyaret etmesinin akabinde Çin’in Tayvan etrafında gerçekleştirdiği geniş çaplı askeri tatbikatlar ve ABD Lideri Joe Biden’ın adayı savunma kelamı vermesinin akabinde Tayvan üzerindeki tansiyon giderek tırmanmıştı.
Beyaz Saray, Tayvan siyasetinin değişmediğini vurgularken, Çin idaresi Biden’ın açıklamalarının “bağımsız bir Tayvan isteyenlere yanlış sinyal verdiğini” söz etmişti.
Çin Devlet Lideri Xi Jinping, Temmuz ayında Biden ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde Tayvan hakkında “ateşle oynayanlar ateşle yok olacak” tabirleriyle ihtarda bulunmuştu.