Sağlıkta şiddetin dozu her geçen gün artarak çok tehlikeli boyutlara ulaşıyor. Tabiplerin hayat koşullarına karşı sürdürdüğü gayrete, bir de uygulanan kelamlı ve fizikî şiddet eklenince bu mesleği yapmak her geçen gün zorlaşıyor. Ülkemizin aydınlık yüzleri, yetişmiş beyinleri ve sıhhat ordusunun temel direği olan tabipler büyük badireler çekiyor; kurtuluşu, emekli olmakta, iş değiştirmekte ya da hekimliğin saygın bir meslek olarak kabul edildiği Batı ülkelerine göç etmekte arıyor. Hatta, gelecekle ilgili tüm ümitlerini kaybedenlerden kimileri ise maalesef hayatlarına son verebiliyor; yani son evrede bu sorun bir hayat memat sıkıntısına dönüşüyor.
Aslında şiddetin üç temel nedeni var:
- Bunlardan en kıymetlisi, devletin sıhhat hizmetlerine ayırdığı hissenin giderek küçülmesidir. Devletin sıhhat harcamalarına katkısı sistematik olarak azaltılırken, kamuda çalışan doktorlar de bundan nasibini almakta; düşük fiyatlara mahkûm edilmektedir. Ortalama bir ömrü sürdürmekten uzak olan tabipler, kamudan istifa ederek özel kesimde gelecek aramaktadır. Devletin sıhhat kurumlarında çalışan tabip sayısı azalırken tabip başına düşen hasta sayısı artmakta ve buna bağlı olarak hizmet kalitesi düşmektedir. Bir yandan halk gitgide fakirleşirken, öte yandan özel hastanelerin tedavi fiyatları artış göstermektedir. Hasebiyle kamu hastanelerinde başlayan yığılmalar, sistemden kaynaklanan problemler, tabiple hastayı güya rakipmiş üzere karşı karşıya getirmektedir.
- İkinci temel neden, ülkeyi yönetenlerin yaklaşım ve söylemleridir. Yakın bir geçmişte, TBMM’de sıhhatte şiddet konusunu ele almak üzere yapılacak toplantı için kâfi sayıya ulaşılamamış olması, sorunun siyasi otoritenin öncelikleri ortasında olmadığını ne yazık ki apaçık göstermektedir. Ayrıyeten siyasi iktidarın kullandığı lisanın kabalık boyutunda sertleşmesi, toplumsal davranışların da çerçevesini çizmektedir. Şiddetli imtihanlarla seçilmiş, büyük emeklerle yetişmiş, uzmanlaşmış, kendini mesleğine adamış onca pahalı tabip için kullanılan “giderlerse gitsinler!”, “doktor efendi” şekli onur kırıcı, küçümseyici telaffuzlar, bilhassa sosyo-ekonomik seviyesi düşük kesitlerin gözünde hekimliği değersizleştirmektedir. Şiddeti kışkırtan bu cins telaffuzlar nedeniyle, tabiplere ait toplumdaki paha yargıları ve davranış kalıpları da giderek yozlaşmaktadır.
Kötülük, toplumsal medya üzerinden daha kolay örgütlenmekte ve bu güçten yararlananlar doktorları pervasızca gaye gösterebilmektedir. Mesela birtakım aşı terslerinin, tabiplerin can güvenliği için kıymetli bir tehdit oluşturduğu günleri pandemi sürecinde daima birlikte yaşamıştık. Dünya Sıhhat Örgütü’nün onay verdiği aşıları ithal edip vatandaşlara uygulanmasını sağlayan T.C. Sıhhat Bakanlığı olmasına karşın, aşı aksileri ilgili bakanlığı değil de, aşının kıymetini hatırlatan tabipleri ilaç lobilerine hizmet etmekle suçlayabilmişlerdi. - Üçüncü temel neden ise sıhhatte şiddete karşı uygulanacak cezai yaptırımların yetersizliğidir. Şiddet aksiyonlarına çağdaş hukuka uygun cezalar verilmemekte, hatta tam bilakis, failler cezasız bırakılarak, adeta ödüllendirilmektedir.
Bugün maddi olarak güçsüz bırakılan doktorların saygınlıkları kalmadığı üzere, can güvenlikleri de tehdit altındadır ve şiddet, maalesef artık mesleksel bir riske dönüşmüş durumdadır.
Sağlık sistemini yönetemeyenler, kendi başarısızlıklarını perdelemek ismine doktoru ve sıhhat çalışanını halkla karşı karşıya getirmekte, amaç alınmalarına göz yummaktadır. Tabip niçin Batı ülkelerinde mesleğine devam etmek istiyor diye sorgulamak yerine, kelamda milliyetçi telaffuzlar üzerinden köpürtülen yüzeysel yaklaşımlarla sorun özünden saptırılmaktadır.
OECD üyeleri ortasında kişi başına düşen doktor sayısının en düşük olduğu ülkelerden biri olan Türkiye’de, siyasi otorite tıpkı strateji ve tavrı devam ettirdiği takdirde, toplum sıhhatini ilgilendiren bu sorun daha da derinleşecek ve taşıma su ile değirmenin döndürülemeyeceği her kesim tarafından açıkça görülecektir.
Sağlıkta şiddetin dozu her geçen gün artarak çok tehlikeli boyutlara ulaşıyor. Tabiplerin hayat koşullarına karşı sürdürdüğü gayrete, bir de uygulanan kelamlı ve fizikî şiddet eklenince bu mesleği yapmak her geçen gün zorlaşıyor. Ülkemizin aydınlık yüzleri, yetişmiş beyinleri ve sıhhat ordusunun temel direği olan tabipler büyük badireler çekiyor; kurtuluşu, emekli olmakta, iş değiştirmekte ya da hekimliğin saygın bir meslek olarak kabul edildiği Batı ülkelerine göç etmekte arıyor. Hatta, gelecekle ilgili tüm ümitlerini kaybedenlerden kimileri ise maalesef hayatlarına son verebiliyor; yani son evrede bu sorun bir hayat memat sıkıntısına dönüşüyor.
Aslında şiddetin üç temel nedeni var:
- Bunlardan en kıymetlisi, devletin sıhhat hizmetlerine ayırdığı hissenin giderek küçülmesidir. Devletin sıhhat harcamalarına katkısı sistematik olarak azaltılırken, kamuda çalışan doktorlar de bundan nasibini almakta; düşük fiyatlara mahkûm edilmektedir. Ortalama bir ömrü sürdürmekten uzak olan tabipler, kamudan istifa ederek özel kesimde gelecek aramaktadır. Devletin sıhhat kurumlarında çalışan tabip sayısı azalırken tabip başına düşen hasta sayısı artmakta ve buna bağlı olarak hizmet kalitesi düşmektedir. Bir yandan halk gitgide fakirleşirken, öte yandan özel hastanelerin tedavi fiyatları artış göstermektedir. Hasebiyle kamu hastanelerinde başlayan yığılmalar, sistemden kaynaklanan problemler, tabiple hastayı güya rakipmiş üzere karşı karşıya getirmektedir.
- İkinci temel neden, ülkeyi yönetenlerin yaklaşım ve söylemleridir. Yakın bir geçmişte, TBMM’de sıhhatte şiddet konusunu ele almak üzere yapılacak toplantı için kâfi sayıya ulaşılamamış olması, sorunun siyasi otoritenin öncelikleri ortasında olmadığını ne yazık ki apaçık göstermektedir. Ayrıyeten siyasi iktidarın kullandığı lisanın kabalık boyutunda sertleşmesi, toplumsal davranışların da çerçevesini çizmektedir. Şiddetli imtihanlarla seçilmiş, büyük emeklerle yetişmiş, uzmanlaşmış, kendini mesleğine adamış onca pahalı tabip için kullanılan “giderlerse gitsinler!”, “doktor efendi” şekli onur kırıcı, küçümseyici telaffuzlar, bilhassa sosyo-ekonomik seviyesi düşük kesitlerin gözünde hekimliği değersizleştirmektedir. Şiddeti kışkırtan bu cins telaffuzlar nedeniyle, tabiplere ait toplumdaki paha yargıları ve davranış kalıpları da giderek yozlaşmaktadır.
Kötülük, toplumsal medya üzerinden daha kolay örgütlenmekte ve bu güçten yararlananlar doktorları pervasızca gaye gösterebilmektedir. Mesela birtakım aşı terslerinin, tabiplerin can güvenliği için kıymetli bir tehdit oluşturduğu günleri pandemi sürecinde daima birlikte yaşamıştık. Dünya Sıhhat Örgütü’nün onay verdiği aşıları ithal edip vatandaşlara uygulanmasını sağlayan T.C. Sıhhat Bakanlığı olmasına karşın, aşı aksileri ilgili bakanlığı değil de, aşının kıymetini hatırlatan tabipleri ilaç lobilerine hizmet etmekle suçlayabilmişlerdi. - Üçüncü temel neden ise sıhhatte şiddete karşı uygulanacak cezai yaptırımların yetersizliğidir. Şiddet aksiyonlarına çağdaş hukuka uygun cezalar verilmemekte, hatta tam bilakis, failler cezasız bırakılarak, adeta ödüllendirilmektedir.
Bugün maddi olarak güçsüz bırakılan doktorların saygınlıkları kalmadığı üzere, can güvenlikleri de tehdit altındadır ve şiddet, maalesef artık mesleksel bir riske dönüşmüş durumdadır.
Sağlık sistemini yönetemeyenler, kendi başarısızlıklarını perdelemek ismine doktoru ve sıhhat çalışanını halkla karşı karşıya getirmekte, amaç alınmalarına göz yummaktadır. Tabip niçin Batı ülkelerinde mesleğine devam etmek istiyor diye sorgulamak yerine, kelamda milliyetçi telaffuzlar üzerinden köpürtülen yüzeysel yaklaşımlarla sorun özünden saptırılmaktadır.
OECD üyeleri ortasında kişi başına düşen doktor sayısının en düşük olduğu ülkelerden biri olan Türkiye’de, siyasi otorite tıpkı strateji ve tavrı devam ettirdiği takdirde, toplum sıhhatini ilgilendiren bu sorun daha da derinleşecek ve taşıma su ile değirmenin döndürülemeyeceği her kesim tarafından açıkça görülecektir.
