Bugün 12 Haziran Dünya Çocuk Personelliği ile Çaba Günü… Memleketler arası Çalışma Örgütü (ILO) ve UNICEF tarafından geçen yıl yayımlanan rapor, dünya genelinde çalışan çocuk sayısının 20 yıl sonra birinci defa artarak 160 milyona yükseldiğini ortaya koydu. Her yıl artan çalışan çocuk sayıları ise ülkelerin iktisadına dair kıymetli göstergeler sunuyor. Döviz kuru ve enflasyon nedeniyle gün geçtikçe iktisadı berbatlaşan Türkiye’de de DİSK Genel-İş’in bilgilerine nazaran, 1 milyondan fazla çalışan çocuk bulunuyor. Emekçi Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) dataları ise en az 2 milyon çocuk çalıştırılıyor. Üstelik bu sayı yaz aylarında 5 milyona kadar çıkıyor.
AB’ye kıyasla çocuk yoksulluğu en yüksek ülke Türkiye
Tartışmaları sayılarıyla bilinen TÜİK’in 2016 datalarına nazaran ise çalışan çocukların yüzde 78’i kayıt dışı. Türkiye’de artan yoksulluk ise çocukların eğitim haklarından yoksun bırakılıp çalışmasına neden oluyor. Türkiye, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ile karşılaştırıldığında çocuk yoksulluk oranı en fazla olan ülke olarak biliniyor.
ILO: 2022 sonunda 9 milyon artabilir
ILO Çocuk Personelliği Yetkilisi Benjamin Smith, 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Çaba Günü nedeniyle dün yeni raporu yayınladı. Koronavirüsün çalışan çocuk sayısındaki artışta tesirli olduğunu söyleyen Smith, “ILO olarak Covid-19 periyodu sonrası için yaptığımız kestirimler ve ülkelerden aldığımız sayılar, salgının geçim kaynağı, istihdam ve hane halkının ekonomik durumuna yönelik tesirlerinden dolayı çocuk işçiliğinin artmakta olduğunu doğruluyor” dedi. 2022’nin sonuna ait kestirimlerini paylaşan Smith, “Tahminlerimize nazaran bu yılın sonuna hakikat dünyada çocuk emekçi sayısı yaklaşık 9 milyon artabilir” bilgisini paylaştı. ILO raporuna nazaran, çalışan çocukların yüzde 70’i tarım bölümünde çalışıyor. Çalışan çocuk oranı Asya ve Pasifik bölgesinde yüzde 13,3’ten 5,6’ya, Latin Amerika ve Karayipler’de yüzde 10’dan 6’ya düşerken, Sahraaltı Afrika bölgesinde ise 2008-2012 periyodunda düşüş olsa da 2012’de yüzde 21,4 olan oran 23,9’a yükseldi. Sahraaltı Afrika, çocuk çalışanların en ağır olduğu bölge olarak dikkati çekiyor. Çalışan çocuk sayısının dünya genelindeki artışının yoksullukla yanlışsız orantılı olduğunu destekleyen ILO raporu, ailelere nakit yardımı yapılması, işsizlik sigortası ve emekli maaşında düzenleme üzere önlemleri tahlil olarak sunuyor.
‘Çocukların büyük çoğunluğu okullarına geri dönmedi’
Yoksulluk ve çalışan çocuk sayısındaki artışı konuştuğumuz CHP Yoksulluk Dayanışma Ofisi Koordinatörü Hacer Foggo, değerlendirmelerini halktv.com.tr ile paylaştı. 2021-2022 öğretim yılında ekonomik nedenlerle çok fazla çocuğun okulu terk ettiğini belirterek, “Özellikle pandemi devrinde internete ulaşamayan, eğitime katılamayan ve ekonomik olarak zorluk çeken ailelerde yaşayan çocukların büyük çoğunluğu okullarına geri dönmedi” dedi. Foggo, Birleşmiş Milletler Açlık Haritası’na atıfta bulundu ve Türkiye’de 84. 3 milyon nüfusun 14.8 milyonunun kâfi besin tüketemediğini belirtti.
‘Çalışan çocuk sayısı her geçen gün artıyor’
Türkiye’de 5 yaş altı çocukların yüzde 1.7’si yani yaklaşık 1 milyona yakın çocuk akut yetersiz beslenme, yüzde 6’sında ise, yani yaklaşık 3 milyon çocuk kronik yetersiz beslenme yaşandığını aktaran Foggo, “Bu sayılar ürkütücü ve her bir sayı bir insanı, bir çocuğu temsil ediyor. İşte bu nedenlerle çalışan çocuk sayısı her geçen gün artıyor. Yeniden bu ailelerde yaşayan çocukların okul terk etme ve çocuk emekçi olmak riski daha varlıklı ailelerde yaşayan ailelerdeki çocuklardan kat kat daha fazla” diye konuştu.
Çocuk işçiliğine karşı yürütülen çalışmalar
1992 yılında Türkiye, ILO’nun Çocuk İşçiliği ile Çaba Programı’na (IPEC) katılan birinci 6 ülkesinden biri oldu. ILO’nun 138 sayılı İstihdama Kabulde Taban Yaş Sözleşmesi’ni ve 182 sayılı En Berbat Biçimlerdeki Çocuk İşçiliğinin Yasaklanması ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Acil Aksiyon Sözleşmesi’ni onayladı. ILO geçen ay çocuk işçiliğine karşı farkındalık yaratmak için “el kaldırma” kampanyası başlattı.
Foggo, çok fazla çocuğun okulu terk ederek ağır işlerde ucuz işgücü olarak kullanılmaya başladığını söyleyerek, “” sözlerini kullandı.
‘Tek yol hak temelli bir bakış’
Bir ülkede gelir eşitsizliği ne kadar artarsa o ülkede okulu terk eden ve çalışan çocuk sayısının da o derece fazla olacağına dikkat çeken Foggo, şunları söyledi:
“Bu nedenle yoksulluk gelir sıkıntısının yanı sıra onurlu bir hayat sürdürülebilme ve bir insan hakları sorunudur. Çocuk personelliği üzerinden baktığınızda, çocuk hakları problemidir. Fakir aileler içinde bayanlar, çocuklar ve yaşlılar, fakirlerin en fakiridir. Bayan, çocuk, yaşlı yoksulluğu yalnızca gelir yetersizliği değil, birebir vakitte sokakta, işte ve konutta güçsüz ve savunmasız olma halidir. Tek tahlil insan hakları perspektifinden bakan bir siyasetin oluşturulması, çocuk işçiliğinin önlenmesi için çocuklara fiyatsız kaliteli eğitim hakkının sağlanmasından, ailedeki yetişkin bireylere “insana yakışır iş” sağlanması yani çalışma hakkı ve her bireye kâfi ve sağlıklı besine erişim hakkıdır. Yani hiçbiri birbirinden ayrılamaz ve yoksulluğu azaltmanın çocuklara yoksulluğu devretmemenin tek yolu bu hak temelli bir bakıştır.“
Bakanlık net data ortaya koyamıyor
Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanlığı ise çocuk yaşta çalışmak zorunda bırakılanlara ait net bir bilgi ortaya koyamıyor. Bakanlık, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in “çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılmasına yönelik çalışma yapılıp yapılmadığına dair” verdiği soru önergesindeki “Kayıt dışı çalışan çocuk sayısına ait bir saptamanız var mıdır ve Türkiye’de tespiti yapılan çocuk emekçi yaş sonu nedir” sorularına karşılık vermedi.
‘Gerçek boyutlar perdeleniyor’
Çalışan çocuk sayısındaki artışın temelleri ve tahlilleri tartışılmaya devam ederken, bir başka değerli hususta çalışan çocuklardaki iş cinayeti sayıları. İşçi Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) datalarına nazaran, AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından 13 Mayıs 2022 tarihine kadar en az 801 çocuk, iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. Ancak çalışan çocuk sayısı konusunda iktidarın ve bağımsız araştırmaların dataları ortasında büyük farklılıklar bulunuyor. Çalışan çocuk ve iş cinayetleri sayısındaki farklılıklara ait İSİG Meclisi Genel Koordinatörü Murat Çakır, halktv.com.tr’ye konuştu. Devletin temel bilgilerini TÜİK araştırmalarının oluşturduğunu belirten Çakır, TÜİK’in 2019 bilgilerine nazaran 5-17 yaş kümesinde ekonomik faaliyette çalışan çocuk sayısının 720 bin olduğu bilgisini paylaştı. Çakır, Türkiye’deki çocuk işçiliğin gerçek boyutlarının datalarda perdelendiğini söyleyerek, “Çocuk işçiliğin azaldığına destek gösterilen istatistiklerde başta göçmen çocuklar ve sayısı 1,5 milyonu bulan çırak, stajyer ve meslek eğitimi gören öğrenci olmak üzere çocuk işçiliğin ana gövdeleri eksik. Öte yandan çocuk işgücü anketleri, Türkiye’de mevsimsel olarak, çocuk işçiliğin en az olduğu ekim ila aralık aylarında yapılıyor, bu da çocuk işçiliğin gerçek boyutlarını gizliyor. Bunlar göz önüne alındığında, bugün Türkiye’de birkaç milyon çocuk emekçi olduğu görülmektedir” dedi.
‘Bakanlık ve SGK çelişkili açıklamalarda bulunuyor’
İSİG Meclisi’nin çalışan çocuklardaki iş cinayetleri oranlarını paylaşan Çakır, “Tespit edebildiğimiz kadarıyla 2013 yılında 59 çocuk, 2014 yılında 54 çocuk, 2015 yılında 63 çocuk, 2016 yılında 56 çocuk, 2017 yılında 60 çocuk, 2018 yılında 67 çocuk, 2019 yılında 67 çocuk, 2020 yılında 68 çocuk ve 2021 yılında 62 çocuk çalışırken hayatını kaybetti. Yani son 9 yılda 556 çocuk…” diye paylaştı. Çakır, Türkiye’de çocuklar için çıkarılan maddelere dahi uyulmadığına dikkat çekerek, “Çalışan çocuklar korunmuyor ve çalışması yasak olan iş kollarında çalışmanın yanında 15 yaşın altında da çocuklar çalışıyor. Ayrıyeten çocuk emekçi sıhhati ile ilgili bir çalışma yapılmıyor ve hatta Çalışma Bakanlığı ve SGK, çocuk emekçi vefatlarına dair çelişkili ve eksik açıklamalarda dahi bulunuyor. Örneğin SGK İstatistikleri’ne nazaran 2019 yılında 5 çocuk 2020 yılında 6 çocuk çalışırken hayatını kaybetmiş. Meğer biz birebir yıllarda 67 ve 68 çocuk personel mevti kayıt etmiş durumdayız” tabirlerini kullandı. Çakır, TBMM’de verilen soru önergelerine gelen yanıtlarda da tutarsızlıklar olduğunu belirterek, “Örneğin SGK İstatistikleri’nde 2012 yılında 3 çocuk emekçi vefatı bilgisi açıklanmışken, periyodun Çalışma Bakanı 15 çocuk emekçi mevti var yanıtını vermiş” dedi.
Çakır, mevcut tablonun önüne geçebilmek için şu tekliflerde bulundu:
- Ucuz çocuk işgücünü teşvik eden ve bunun altyapısını oluşturan eğitim sistemi ve eğitim siyasetlerine son verilmelidir.
- Çocuk emeğiyle ilgili bilgiler bilimsel, sağlam ve sistemli bir formda yayınlanmalıdır.
- Kayıt-dışı çocuk personel çalıştırılan kişi ve kurumlara göz yumulmamalı, caydırıcı cezalar verilmelidir.
- Yasadışı çocuk emekçi çalıştırmayı önlemeye yönelik önlemler alınmalı, kontroller aktif ve sıkı bir formda yapılmalı, ilgili mevzuatlar yürürlüğe koyulmalıdır.
- Tüm çocuklar fiyatsız ve ayrıntılı sıhhat taramasından geçirilmelidir. Kâfi, sağlıklı ve istikrarlı beslenme imkânı sağlanmalı, bağışıklık sistemleri kuvvetlendirilmelidir.
- Çocuk personellik yasaklanmalıdır.
Türkiye’de çocuk işçiliğinin daima olduğunu söyleyen Çakır, 1980 sonrasına dikkat çekerek şunları kaydetti:
1980 sonrası uygulamaya konulan neoliberal siyasetler sonrasında çocuk emekçi sayısı da arttı. Bir yandan eğitim ve sanayi işbirliği ismi ile ucuz çocuk personelliği öteki yandan 4+4+4 eğitim sistemi, fakirleştirme siyasetleri sonucu çocukların çalışmak zorunda kalması üzere birçok etken ile birlikte çocuk personellik kitleselleştirildi. AKP devri için neoliberal siyasetlerin Türkiye’de tam hakimiyeti ve olgunlaştırılması periyodu de diyebiliriz. Bu manada çocuk personellik garantisiz emekçi havuzunun en değerli kaynaklarından biri haline getirildi ve bu süreç devam ediyor.
Kapak Fotoğrafı: Hayata Destek/Ordu/Kerem Yücel
Bugün 12 Haziran Dünya Çocuk Personelliği ile Çaba Günü… Memleketler arası Çalışma Örgütü (ILO) ve UNICEF tarafından geçen yıl yayımlanan rapor, dünya genelinde çalışan çocuk sayısının 20 yıl sonra birinci defa artarak 160 milyona yükseldiğini ortaya koydu. Her yıl artan çalışan çocuk sayıları ise ülkelerin iktisadına dair kıymetli göstergeler sunuyor. Döviz kuru ve enflasyon nedeniyle gün geçtikçe iktisadı berbatlaşan Türkiye’de de DİSK Genel-İş’in bilgilerine nazaran, 1 milyondan fazla çalışan çocuk bulunuyor. Emekçi Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) dataları ise en az 2 milyon çocuk çalıştırılıyor. Üstelik bu sayı yaz aylarında 5 milyona kadar çıkıyor.
AB’ye kıyasla çocuk yoksulluğu en yüksek ülke Türkiye
Tartışmaları sayılarıyla bilinen TÜİK’in 2016 datalarına nazaran ise çalışan çocukların yüzde 78’i kayıt dışı. Türkiye’de artan yoksulluk ise çocukların eğitim haklarından yoksun bırakılıp çalışmasına neden oluyor. Türkiye, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ile karşılaştırıldığında çocuk yoksulluk oranı en fazla olan ülke olarak biliniyor.
ILO: 2022 sonunda 9 milyon artabilir
ILO Çocuk Personelliği Yetkilisi Benjamin Smith, 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Çaba Günü nedeniyle dün yeni raporu yayınladı. Koronavirüsün çalışan çocuk sayısındaki artışta tesirli olduğunu söyleyen Smith, “ILO olarak Covid-19 periyodu sonrası için yaptığımız kestirimler ve ülkelerden aldığımız sayılar, salgının geçim kaynağı, istihdam ve hane halkının ekonomik durumuna yönelik tesirlerinden dolayı çocuk işçiliğinin artmakta olduğunu doğruluyor” dedi. 2022’nin sonuna ait kestirimlerini paylaşan Smith, “Tahminlerimize nazaran bu yılın sonuna hakikat dünyada çocuk emekçi sayısı yaklaşık 9 milyon artabilir” bilgisini paylaştı. ILO raporuna nazaran, çalışan çocukların yüzde 70’i tarım bölümünde çalışıyor. Çalışan çocuk oranı Asya ve Pasifik bölgesinde yüzde 13,3’ten 5,6’ya, Latin Amerika ve Karayipler’de yüzde 10’dan 6’ya düşerken, Sahraaltı Afrika bölgesinde ise 2008-2012 periyodunda düşüş olsa da 2012’de yüzde 21,4 olan oran 23,9’a yükseldi. Sahraaltı Afrika, çocuk çalışanların en ağır olduğu bölge olarak dikkati çekiyor. Çalışan çocuk sayısının dünya genelindeki artışının yoksullukla yanlışsız orantılı olduğunu destekleyen ILO raporu, ailelere nakit yardımı yapılması, işsizlik sigortası ve emekli maaşında düzenleme üzere önlemleri tahlil olarak sunuyor.
‘Çocukların büyük çoğunluğu okullarına geri dönmedi’
Yoksulluk ve çalışan çocuk sayısındaki artışı konuştuğumuz CHP Yoksulluk Dayanışma Ofisi Koordinatörü Hacer Foggo, değerlendirmelerini halktv.com.tr ile paylaştı. 2021-2022 öğretim yılında ekonomik nedenlerle çok fazla çocuğun okulu terk ettiğini belirterek, “Özellikle pandemi devrinde internete ulaşamayan, eğitime katılamayan ve ekonomik olarak zorluk çeken ailelerde yaşayan çocukların büyük çoğunluğu okullarına geri dönmedi” dedi. Foggo, Birleşmiş Milletler Açlık Haritası’na atıfta bulundu ve Türkiye’de 84. 3 milyon nüfusun 14.8 milyonunun kâfi besin tüketemediğini belirtti.
‘Çalışan çocuk sayısı her geçen gün artıyor’
Türkiye’de 5 yaş altı çocukların yüzde 1.7’si yani yaklaşık 1 milyona yakın çocuk akut yetersiz beslenme, yüzde 6’sında ise, yani yaklaşık 3 milyon çocuk kronik yetersiz beslenme yaşandığını aktaran Foggo, “Bu sayılar ürkütücü ve her bir sayı bir insanı, bir çocuğu temsil ediyor. İşte bu nedenlerle çalışan çocuk sayısı her geçen gün artıyor. Yeniden bu ailelerde yaşayan çocukların okul terk etme ve çocuk emekçi olmak riski daha varlıklı ailelerde yaşayan ailelerdeki çocuklardan kat kat daha fazla” diye konuştu.
Çocuk işçiliğine karşı yürütülen çalışmalar
1992 yılında Türkiye, ILO’nun Çocuk İşçiliği ile Çaba Programı’na (IPEC) katılan birinci 6 ülkesinden biri oldu. ILO’nun 138 sayılı İstihdama Kabulde Taban Yaş Sözleşmesi’ni ve 182 sayılı En Berbat Biçimlerdeki Çocuk İşçiliğinin Yasaklanması ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Acil Aksiyon Sözleşmesi’ni onayladı. ILO geçen ay çocuk işçiliğine karşı farkındalık yaratmak için “el kaldırma” kampanyası başlattı.
Foggo, çok fazla çocuğun okulu terk ederek ağır işlerde ucuz işgücü olarak kullanılmaya başladığını söyleyerek, “” sözlerini kullandı.
‘Tek yol hak temelli bir bakış’
Bir ülkede gelir eşitsizliği ne kadar artarsa o ülkede okulu terk eden ve çalışan çocuk sayısının da o derece fazla olacağına dikkat çeken Foggo, şunları söyledi:
“Bu nedenle yoksulluk gelir sıkıntısının yanı sıra onurlu bir hayat sürdürülebilme ve bir insan hakları sorunudur. Çocuk personelliği üzerinden baktığınızda, çocuk hakları problemidir. Fakir aileler içinde bayanlar, çocuklar ve yaşlılar, fakirlerin en fakiridir. Bayan, çocuk, yaşlı yoksulluğu yalnızca gelir yetersizliği değil, birebir vakitte sokakta, işte ve konutta güçsüz ve savunmasız olma halidir. Tek tahlil insan hakları perspektifinden bakan bir siyasetin oluşturulması, çocuk işçiliğinin önlenmesi için çocuklara fiyatsız kaliteli eğitim hakkının sağlanmasından, ailedeki yetişkin bireylere “insana yakışır iş” sağlanması yani çalışma hakkı ve her bireye kâfi ve sağlıklı besine erişim hakkıdır. Yani hiçbiri birbirinden ayrılamaz ve yoksulluğu azaltmanın çocuklara yoksulluğu devretmemenin tek yolu bu hak temelli bir bakıştır.“
Bakanlık net data ortaya koyamıyor
Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanlığı ise çocuk yaşta çalışmak zorunda bırakılanlara ait net bir bilgi ortaya koyamıyor. Bakanlık, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in “çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılmasına yönelik çalışma yapılıp yapılmadığına dair” verdiği soru önergesindeki “Kayıt dışı çalışan çocuk sayısına ait bir saptamanız var mıdır ve Türkiye’de tespiti yapılan çocuk emekçi yaş sonu nedir” sorularına karşılık vermedi.
‘Gerçek boyutlar perdeleniyor’
Çalışan çocuk sayısındaki artışın temelleri ve tahlilleri tartışılmaya devam ederken, bir başka değerli hususta çalışan çocuklardaki iş cinayeti sayıları. İşçi Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) datalarına nazaran, AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından 13 Mayıs 2022 tarihine kadar en az 801 çocuk, iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. Ancak çalışan çocuk sayısı konusunda iktidarın ve bağımsız araştırmaların dataları ortasında büyük farklılıklar bulunuyor. Çalışan çocuk ve iş cinayetleri sayısındaki farklılıklara ait İSİG Meclisi Genel Koordinatörü Murat Çakır, halktv.com.tr’ye konuştu. Devletin temel bilgilerini TÜİK araştırmalarının oluşturduğunu belirten Çakır, TÜİK’in 2019 bilgilerine nazaran 5-17 yaş kümesinde ekonomik faaliyette çalışan çocuk sayısının 720 bin olduğu bilgisini paylaştı. Çakır, Türkiye’deki çocuk işçiliğin gerçek boyutlarının datalarda perdelendiğini söyleyerek, “Çocuk işçiliğin azaldığına destek gösterilen istatistiklerde başta göçmen çocuklar ve sayısı 1,5 milyonu bulan çırak, stajyer ve meslek eğitimi gören öğrenci olmak üzere çocuk işçiliğin ana gövdeleri eksik. Öte yandan çocuk işgücü anketleri, Türkiye’de mevsimsel olarak, çocuk işçiliğin en az olduğu ekim ila aralık aylarında yapılıyor, bu da çocuk işçiliğin gerçek boyutlarını gizliyor. Bunlar göz önüne alındığında, bugün Türkiye’de birkaç milyon çocuk emekçi olduğu görülmektedir” dedi.
‘Bakanlık ve SGK çelişkili açıklamalarda bulunuyor’
İSİG Meclisi’nin çalışan çocuklardaki iş cinayetleri oranlarını paylaşan Çakır, “Tespit edebildiğimiz kadarıyla 2013 yılında 59 çocuk, 2014 yılında 54 çocuk, 2015 yılında 63 çocuk, 2016 yılında 56 çocuk, 2017 yılında 60 çocuk, 2018 yılında 67 çocuk, 2019 yılında 67 çocuk, 2020 yılında 68 çocuk ve 2021 yılında 62 çocuk çalışırken hayatını kaybetti. Yani son 9 yılda 556 çocuk…” diye paylaştı. Çakır, Türkiye’de çocuklar için çıkarılan maddelere dahi uyulmadığına dikkat çekerek, “Çalışan çocuklar korunmuyor ve çalışması yasak olan iş kollarında çalışmanın yanında 15 yaşın altında da çocuklar çalışıyor. Ayrıyeten çocuk emekçi sıhhati ile ilgili bir çalışma yapılmıyor ve hatta Çalışma Bakanlığı ve SGK, çocuk emekçi vefatlarına dair çelişkili ve eksik açıklamalarda dahi bulunuyor. Örneğin SGK İstatistikleri’ne nazaran 2019 yılında 5 çocuk 2020 yılında 6 çocuk çalışırken hayatını kaybetmiş. Meğer biz birebir yıllarda 67 ve 68 çocuk personel mevti kayıt etmiş durumdayız” tabirlerini kullandı. Çakır, TBMM’de verilen soru önergelerine gelen yanıtlarda da tutarsızlıklar olduğunu belirterek, “Örneğin SGK İstatistikleri’nde 2012 yılında 3 çocuk emekçi vefatı bilgisi açıklanmışken, periyodun Çalışma Bakanı 15 çocuk emekçi mevti var yanıtını vermiş” dedi.
Çakır, mevcut tablonun önüne geçebilmek için şu tekliflerde bulundu:
- Ucuz çocuk işgücünü teşvik eden ve bunun altyapısını oluşturan eğitim sistemi ve eğitim siyasetlerine son verilmelidir.
- Çocuk emeğiyle ilgili bilgiler bilimsel, sağlam ve sistemli bir formda yayınlanmalıdır.
- Kayıt-dışı çocuk personel çalıştırılan kişi ve kurumlara göz yumulmamalı, caydırıcı cezalar verilmelidir.
- Yasadışı çocuk emekçi çalıştırmayı önlemeye yönelik önlemler alınmalı, kontroller aktif ve sıkı bir formda yapılmalı, ilgili mevzuatlar yürürlüğe koyulmalıdır.
- Tüm çocuklar fiyatsız ve ayrıntılı sıhhat taramasından geçirilmelidir. Kâfi, sağlıklı ve istikrarlı beslenme imkânı sağlanmalı, bağışıklık sistemleri kuvvetlendirilmelidir.
- Çocuk personellik yasaklanmalıdır.
Türkiye’de çocuk işçiliğinin daima olduğunu söyleyen Çakır, 1980 sonrasına dikkat çekerek şunları kaydetti:
1980 sonrası uygulamaya konulan neoliberal siyasetler sonrasında çocuk emekçi sayısı da arttı. Bir yandan eğitim ve sanayi işbirliği ismi ile ucuz çocuk personelliği öteki yandan 4+4+4 eğitim sistemi, fakirleştirme siyasetleri sonucu çocukların çalışmak zorunda kalması üzere birçok etken ile birlikte çocuk personellik kitleselleştirildi. AKP devri için neoliberal siyasetlerin Türkiye’de tam hakimiyeti ve olgunlaştırılması periyodu de diyebiliriz. Bu manada çocuk personellik garantisiz emekçi havuzunun en değerli kaynaklarından biri haline getirildi ve bu süreç devam ediyor.
Kapak Fotoğrafı: Hayata Destek/Ordu/Kerem Yücel
