Savaşın bilhassa bayanlar için ne kadar vahim bir şey olduğunu hatırlamak için Ukraynalı Viktorya Martsinyuk’un yaşadıklarını dinlemek kâfi.
Aslına bakılırsa Martsinyuk, başından geçenleri anlatma konusunda pek istekli değil. Hatta birden fazla vakit olan biteni aklından bile geçirmek istemiyor. Kendine yaşadıklarını düşünme müsaadesini yalnızca elleriyle kilden heykeller yaptığı dakikalarda veriyor.
Martsinyuk, Telegraph’a yaptığı açıklamada, “Heykel yapmayı seviyorum zira beni sakin tutuyor. Ellerimle bir şeyler yapmak âlâ oluyor” tabirlerini kullandı.
Martsinyuk, 42 yaşında. İki çocuğu var. Rusya’nın Şubat ayının son haftasında başlattığı işgale kadar Kiev’in 60 kilometre dışında bulunan Borodyanka köyünde sıradan bir hayat yaşıyordu.
Hayatı ne yazık ki bir Mart gecesi değişti. Martsinyuk, bir Rus askerinin tecavüzüne uğradı. Kendisine tecavüz edenin kim olduğunu biliyordu. Danya isimli 19 yaşında bir Rus askeriydi. Martsinyuk, “Oğullarımdan biriyle tıpkı yaştaydı” diye konuştu.
Ancak yaşadığı tek travma bu değildi. Martsinyuk’un komşularından biri daha Rus askerlerinin tecavüzüne uğramıştı. Askerler bayanın kocasını da Martsinyuk’un gözlerinin önünde yakın uzaklıktan vurarak öldürmüştü.
“UKRAYNA ZAFERE ULAŞTIĞINDA DAHA UYGUN HİSSEDECEĞİM”
Martsinyuk, bugün yaşadığı bu müthiş olayların tesirini üzerinden atmak için tüm masrafları Ukrayna hükümeti tarafından karşılanacak formda terapi alıyor.
“Savaştan evvel bana bir gün terapiye gideceğimi söyleseler gülerdim. Benim için bu çok parası olan insanlara nazaran bir tedaviydi” diyen Martsinyuk şöyle devam etti:
“Kendimi bu sayede biraz daha düzgün hissediyorum lakin çok daha düzgün olmak isterim ve Ukrayna zafere ulaştığında kendimi daha da âlâ hissedeceğim.”
Aslına bakılırsa bu Martsinyuk’un yaşadıklarını dünyayla birinci kere paylaşması değil. Ukraynalı bayan bundan dört ay evvel, yani 42’nci yaşına girmesine günler kala yeniden Telegraph gazetesine konuşmuştu.
O sırada yaşadıklarının acısı şimdi çok taze olduğundan ismini vermemiş, fotoğrafının çekilmesini istememişti. Lakin yüzünü ve ağlamaktan kan çanağına dönmüş gözlerini elleriyle kapattığı fotoğrafı 25 Nisan tarihli gazeteye manşet olmuş, anlattıkları da çok konuşulmuştu.
KORKUNÇ GECEYİ ANBEAN ANLATTI
Rus askerlerinin tecavüz avının kendi konutundan başladığını söylemişti Martsinyuk.
9 Mart gecesi elektrikler kesik olduğundan ortalık buz üzere ve karanlıktı. Meskenin tek sıcak odası olan mutfakta yere serdikleri yatakta eşi Vitali’nin yanına uzanmış tam uykuya dalacakken kapı çalınmıştı.
Kapıyı açan bayan, karşısında üç Rus askeri görmüştü. Kumandan Saşa ile genç erler Oleh ve Danya. Birebir askerler gündüz de gelmişlerdi. Kapıyı adeta yerinden söküp meskene girmişler, cep telefonlarına ve dizüstü bilgisayarlara el koymuşlardı.
Martsinyuk, bunun başlarına gelecek en berbat şey olması için dua etse de yanılmıştı. Askerler, “Bizimle gelip öteki bayanları bulmamıza yardım edeceksin” demişlerdi ona. Eşini de sırtına silah dayayıp Rus karargahına götürmekle tehdit etmişlerdi.
Askerlerin içki içtikleri her hallerinden muhakkaktı. Bu durum ellerindeki silahların ürkütücülüğünü daha da artırıyordu.
“HER KAPIYI ÇALDILAR”
Kadını konut ev gezdirmeye başlamışlardı. Her kapıyı çaldırıyor, içeride kim olduğunu sorduruyorlardı. Kapılardan birini bir erkek açmıştı. “Eşin bizimle gelecek” demişti asker. Fakat daha sonra ortalarında biraz konuşup dehşet içindeki bayanı bırakmaya karar vermişlerdi.
“Bizi doyurmayacak” dediklerini hatırlıyordu Martsinyuk.
Askerlerden en genci olan Danya, Martsinyuk’u paltosunun kapüşonundan tutup çekiştirerek konutların kapılarına götürmeye devam ediyordu. Bayan endişeden felç olmuş üzere hissediyordu kendisini.
Bir noktada askerler kendi ortalarında tartışmaya başlamış, daha sonra kumandan çekip gitmişti. Martsinyuk, genç erlerle yalnız kalmıştı.
Kapıları çalmaya devam ediyorlardı. En son kapıya geldiklerinde kapıyı bir erkek açmıştı. “Askerler adama, ‘Geri çekil, kadınını alacağız’ demişlerdi. “Karşı çıktığında gözümün önünde adamı vurup öldürdüler” diye anlatıyordu Martsinyuk olanları.
“BENİM DE SENİN YAŞINDA BİR OĞLUM VAR”
Askerler bayanları terk edilmiş bir konuta götürmüş ve kırık bir camdan içeri girmeye zorlamıştı. Martsinyuk bir yerinin kesileceği telaşıyla girmek istemeyince, Danya bayanı ittirmeye ve küfretmeye başlamıştı.
Martsinyuk “Bize kaba davranıyorlardı” diye aktardı o dakikaları. Askerin “Bizi doyurmayacak” demesi aklından çıkmıyordu: “Ruslar kendi ortalarında konuşuyorlardı. ‘Biri 41, öbürü 43 yaşında’ diye şikâyet etti bir tanesi. Oburu de ‘Eh ne yapabiliriz ki?’ diye cevap verdi.”
Martsinyuk kaygı içindeydi. Oleh isimli asker öteki bayanı alıp üst kata götürmüştü. Danya’yla yalnız kalmışlardı. Martsinyuk karşısındaki gence kendisine saldırmaması için yalvarmaya başladı.
Kaç yaşında olduğunu sorup “19” yanıtını aldığında, “Ben senin annen yaşındayım. Benim de senin yaşında oğlum var” demiş ve gerisinden “Senin annen kaç yaşında?” diye sormuştu. Danya karşılık vermese de Martsinyuk, askerin annesinin kendi yaşında olduğunu kestirim edebiliyordu.
KAÇIP KONUTUNA SIĞINMAYI BAŞARDI
Danya, Martsinyuk’a tecavüz ettikten sonra, “Dediklerimi yapmazsan seni karargâha götürür, bütün askerlere hizmet etmek zorunda bırakırım” diye tehdit etmişti.
Ancak Danya, Oleh’i aramak için odadan çıktığında Martsinyuk bahtını denemeye karar vermiş ve var gücüyle koşarak meskenden kaçmıştı. Sokaklarda mecnun üzere bir o yana bir bu yana gidiyor, bir yandan da kocasının ismini haykırıyordu.
Bir komşusunun kapısını çalmıştı. Kapıyı açan bayan Martsinyuk’u sakinleştirmeye çalışsa da başaramamıştı. Yine sokağa çıkan ve yakalandığı anda Rusların kendisini öldüreceğini bilen Martsinyuk, bir anda kendini konutunda bulmuştu.
Kapıdan içeri girdiğinde Vitali’nin ismini fısıldadığını fark eden Martsinyuk, eşini meskenin çatısına saklanmış halde bulmuş kendisi de adamın yanına sığınmıştı. Sonraki gün, güneş doğana kadar paslı demirlerin üzerinde yatıp endişe içinde Rus askerlerinin geri dönüşünü beklemişti karı koca…
“KÖTÜ BİR HAYAL GİBİYDİ”
Martsinyuk’un birinci röportajından bu yana 4 aya yakın vakit geçti. Bu süreçte hayat devam etti. Martsinyuk, ailesi ve Rus işgalinden kurtulan Borodyanka’da yaşayan herkes yavaş yavaş toparlanmaya başladı.
Martsinyuk’un içinde hissettiği güzelleşme hali saçının kısmından tırnağına sürdüğü ojelere ve üzerine oturan giysilerine kadar her şeye yansıyor. En değerlisi de gözleri artık kıpkırmızı değil, mavi mavi bakıyor.
Marstinyuk yaşadıklarını “Kötü bir düş gibiydi” diye özetledi. Rus askerlerinin işlediği savaş cürümlerini kayda geçiren Milletlerarası Ceza Mahkemesi savcılarıyla da bir ortaya gelen Martsinyuk, tanıklık etmekte zorlandığını belirterek, “Bana tecavüz eden adamın yüzünü hatırlayamıyorum. Karanlıktı. Yalnızca benden biraz uzun olduğunu biliyorum” diye konuştu.
Gözlerinin önünde birinin katledildiğini görmenin travmasını katladığını ve o geceyi hatırlamasına pürüz olduğunu düşündüğünü de belirten Martsinyuk, “Tecavüzcüme beni öldürüp öldürmeyeceğini sordum. O sırada bilmek istediğim asıl şey oydu. Lakin yüzünü hatırlamaya çalışıyorum” tabirlerini kullandı.
“DAHA GÜÇLÜ HİSSEDİYORUM”
Martsinyuk, heykel yapmak dışında bir de de kümesteki tavuk ve ördeklerle ilgilenip, patates, havuç ve mısır yetiştirerek oyalandığını söyledi. Savaştan evvel çalıştığı değirmen hava akınları sonucu yerle bir olduğundan şu an çalışamadığını lakin “güzel, yeterli gelir getiren bir iş” bulmak istediğini de belirtmeden geçemedi.
Martsinyuk terapinin kendisine yararlarını da şöyle sıraladı:
“Bir şeylerin ya da birilerinin beni aradığı korkusunu üzerimden attım. Lakin yakınlarda bir patlama olsa, mesela bir roket düşse ya da ordu mayın temizlese, o vakit korkuyorum. Kendime itimadım de çok arttı. Birçok açıdan çok değiştim. Savaştan evvel birileri bana kabalık etse sessiz kalırdım. Artık biri kaba bir şey söylediğinde karşılığını veririm.”
“En kıymetlisi geçmişi düşünmemek. Geleceği düşünmek ve anda kalmak istiyorum. Hayatımı bu türlü değiştiriyorum. Kendimi daha güçlü hissediyorum. Güçlendiğimi hissediyorum.”
Telegraph’ın “‘I was raped in Ukraine by a Russian soldier – he was the same age as my son’” ve “‘You’ll help us find others’: Ukrainian rape victim ordered to help Russian troops hunt for women” başlıkı haberlerinden derlenmiştir.
