NATO Önderler Doruğu’nun kapanış oturumuna katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan, IFEMA Kongre Merkezi’nde basın toplantısında konuştu. Muhalefetin iktidarın mutabakat imzalamasını ‘geri adım’ olarak yorumlamasına ait konuşan Erdoğan, “Taviz neresindeymiş? Muhalefet hiçbir vakit olması gerekeni yahut doğrusunu söylemez. Türkiye muhalefeti böyledir. Bütün dokümanlar ortaya konuluyor. Şu an prestijiyle bizim buradaki tutumumuz ilgi uyandırdığı üzere bütün başkanlar noktasında takdirle karşılandı. Bizler de terörle gayretimizin Türkiye dışındaki ayaklarını evraklarla kendilerine takdim ettik. Ki ordan izledikten sonra bu işi daha uygun anlayacaklar. Terörist yanlıları önemli manada çılgındalar. Fakat ne yazık ki bizim iç muhalefet bu işlerden pek mutlu değil. Onlara da dönünce anlatırız” tabirlerini kullandı.
‘Diplomatik girişimlerimizi yoğunlaştırmalıyız’
Erdoğan’ın konuşmasından öne çıkanlar şöyle:
“NATO Madrid Doruğu’nun biraz evvel sona eren oturumlar birlikte tamamladık. NATO tarihinin en değerli tepelerinden birini tamamlamış durumdayız.
Öncelikle Kral 6. Felipe ve Başbakan Sanchez’e başarılı tertip için şükranlarımı sunuyorum. Genel Sekreter Stoltenberg’e ayrıyeten teşekkür ediyorum.
İnsanlık dramın ve gözyaşının dinmesi için gayret göstermeliyiz. Diplomatik girişimlerimizi yoğunlaştırmalıyız.
‘İstanbul süreci ile yeşeren umutları devam ettirmemiz gerekiyor’
Zirvenin dün gerçekleştirdiğimiz birinci oturumunda Sayın Zelenski bizlere hitap etti. Sürecin başından bu yana kendisi ile yakın diyalogumu sürdürüyorum. Birebir vakitte Sayın Putin ile de temas halindeyiz. Tüm uğraşlarımız barış içindir. Çatışma arttıkça ne yazık ki can kaybı da artmaktadır.
Türkiye olarak adil bir barışın kaybedeninin olmayacağına inanıyoruz.
İstanbul süreci ile yeşeren umutları devam ettirmemiz gerekiyor. Elinin taşının altına koyabilen bir müttefik olarak rolümüzün takdirle karşılandığını gördük.
Önceliğimiz bu krizin insani tesirlerinin en aza indirilmesi. Ukrayna tahılının Karadeniz limanlarından ihracına yönelik BM planına yönelik katkılarımızı paylaştım.
‘İttifakımızın Ukrayna’ya dayanağı tam’
İttifakımızın Ukrayna’ya takviyesi tamdır. Ama bunu, barış vizyonuyla ortaya koymalı, insani dramın bir an evvel durdurulması için efor göstermeliyiz
Zirvede uluslarası kamuoyunun en dikkat çeken mevzularından biri stratejik konsepti. Bu yeni evrak NATO’nun temelini oluşturan birlik temellerini tekrar inşa etmiştir. Bu sene ittifaka iştirakinin 70. yılını kutlayan ve NATO içerisindeki aktif rol ile Türkiye elbet gelecek vizyonunda da kelam sahibi müttefikler ortasında yer alacaktır.
‘Kararlılık kağıt üzerine kalmasın’
Bu kararlılık kağıt üzerinde kalmamalıdır. Terör örgütleri ortasında hiçbir ayrıma gitmeden çabanın tam bir dayanışma içerisinde sürdürülmesi zorunludur. İkili temaslarımda da bu konunu8n Türkiye için ne kadar hassas olduğunu vurguladım. Günahsızların canları ve kanları üzerinden ikbal devşirmeye çalışan çeteler hepimizin düşmanıdır. Bugün bize karşı kullanılan silahların yarın diğer ülkelere karşı kullanılmayacağının hiçbir garantisi yoktur.
Son günlerde PKK ve uzantılarının en küçük bir müdahale karşısında sergilediği pervasızlıklar bunun en açık örneğidir.
Müttefiklerimizden kelamda değil aksiyonlarında de gerçek bir dayanışma beklediğimizi vurguladım.
Türkiye’nin uğraşının vurgulayan bir görüntüyü müttefiklerimizle izleme fırsatı buldum. Gelinen noktada hepimiz şu gerçeği görüyoruz: Şayet NATO’nun güvenilirliğini korumak istiyorsak, terörle gayrette daha net dengeli ve samimi adımlar atmamız koşul.
Yaklaşık 40 yıldır bölücü terörle gayret veren bir ülke olarak oyalamalara tahammülümüz kalmamıştır.
İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği konusunda yaşananlar da Türkiye’nin hassasiyetlerini ortaya koymuştur.
Salı günü imzalanan mutabakat muhtırasının, Türkiye’nin hassasiyetlerinin anlaşıldığı olarak görüyoruz. Lakin bu başlangıçtır. Bu muhtıradaki hususların uygulanmasını takip edecek adımımızı buna nazaran atacağız.
Türkiye İsveç ve Finlandiya ortasında imzalanan muhtıraya bu açıdan bakmanın daha kıymetli olacağına inanıyorum. Elbet bu muhtıra kuvvetli müzakere sürecinden sonra elde edilmiş diplomatik bir zaferdir. Türkiye PKK ve uzantıları ile tam işbirliği, uğraşta dayanışma, PYD-YPG ve FETÖ’ye dayanak sağlamama taahüdü, savunma endüstride ambargolara gidilmememesi ve işbirliğinin artırılması, terör suçlularının iadesi konusunda adım atılması ki İsveç 73 teröristi iade etme kelamı verdi. Muhtıranın uygulanmasını takip gayesiyle daimi bir düzenek kurulmasına da karar verildi. Türkiye’ye yönelik terör propagandalarının engellenmesi konusunda sağlam garantiler almıştır. Böylelikle Türkiye’nin birinci günden itibaren lisana getirdiği hassasiyetle güçlü muhtıraya girmiştir. Türkiye ve NATO ile birlikte bu muhtıranın kazananı İsveç ve Finlandiya halklarıdır. Bu karar bu ülkelerin halklarının barış huzur ve güvenliğine de katkı yapacaktır.
NATO Genel Sekreteri Sayın Stoltenberg Niinistö ve sayın Andersson ile dörtlü tepemizi gerçekleştirdik. Doruğun yanısıra sayın Macron, Johnson, Michel ve Sayın Biden, Sayın Nehammer, sayın Sanchez sayın Scholz sayın Rutte ve Güney Kore Cumhurbaşkanı ile görüşmelerimiz oldu. Karadağ önderleri dahil pek çok başkanla de sohbet ettik. Genel olarak Ukrayna’daki gelişmeleri ele aldık. Ayrıyeten ikili gündemdeki mevzuları farklı taraflarıyla değerlendirdik.
Madrid doruğun yeni bir devrin kapısını aralamasını temenni ediyoruz. Sizleri tekrar hürmetle selamlıyorum.
Soru-cevap bölümü
Gerek Sayın Putin ile gerek sayın Zelenski ile bu hafta sonu ya da önümüzdeki hafta başında telefon diplomasisini sürdüreceğiz. Koridoru işletme uğraşına çalışacağız. Gemilerimiz ile bu eserlerin tahliyesinin ve üçüncü ülkelere naklini sağlamaya çaba edeceğiz.
‘Biden’ın çabaları sonuç bulacak’
Biraz evvel Biden kendi basın toplantısında sizinle görüştüğünü ve satışı desteklediğini ve Kongre’den çıkması konusunda emin olduğunu söyledi. Size Kongre’den çıkması konusunda kelam verdi mi? Siz bu mevzuda Kongre’den emin misiniz?
Biliyorsunuz parlamentolar külfetleri süreçlerin yaşandığı yerlerdir. bu hususta Sayın Lider elinden gelen adımları atacağını söyledi. benim de geniş bir grubum ABD’deydi. Gerekli görüşmeleri yaptılar. Orada cumhuriyetçilerle görüşme yapmak suretiyle dayanağını almamız halinde Sayın Biden’ın çabaları sonuç bulacaktır. O yüzden gecikmeden ayrıyeten bir heyeti de göndereceğiz.
‘PKK, YPG, FETÖ’nün silinip atılması lazım’
İsveç ve Finlandiya ile yapılan mutabakat konusunda süreç nasıl olacak. Adımların atıldığını görmezseniz tekrar veto hakkınızı kullanacak mısınız?
Tekrar gerek yok. Biz parlamentomuzda bu işi geçirmezsek bu iş yürümez. Onlar bu vazifelerini yerine getirmeleri halinde biz ne yaparız, parlamentoya göndeririz. Lakin getirilmezse bunun gönderilmesi kelam konusu değil.
İsveç de biliyor Finlandiya da biliyor. Öncelikle bu PKK, YPG, FETÖ’nün silinip atılması lazım.
‘Yunanistan’ın tavrı bizim siyaset anlayışımıza asla uymuyor’
Zirvede Yunanistan’ın adaları silahlandırması konusu gündeme geldi mi? Biden ile görüşmenizde bu mevzu gündeminize geldi mi?
Yunanistan’ın son periyotlardaki tavrı bizim siyaset anlayışımıza asla uymuyor. Ve son periyotta bilhassa kendisine İstanbul’da verdiğim yemekten sonra bir teklifte bulundum. Bundan bu türlü aramızdaki bağları ikili yapalım. Üçüncü bireyleri ortamıza sokmayalım dedim. Buna karşın mutabakatımızı 2-3 hafta sonra büsbütün aksine dönüştürdü. Davos’ta birebirini yaptı. Bir taraftan adalar buralara özel ziyaretler yapıp, özel ziyaretlerde de silahlandırmalara gitmek üzere uğraşın içine girdi. Oraları silahlandıramazsınız. Amerika’nın üs kurma olayları sorulduğu vakit alınan yanıt Rusya’ya karşı olduğu. Benim halkım bunları yutmuyor. Biz barışın hâkim olduğu bir dünyayı kuracaksak o vakit bu adımlar niye atılıyor? Buna olumlu bakmıyoruz. İkili görüşmelerde bunu başkanlara söyledik.
‘Taviz neresindeymiş?’
Zirve öncesi muhalefetten neden eleştiriyoruz karşılıklı bir tenkit geldi. Mutabakat ile geri adım ve taviz olarak yorumlandı. Siz bu mevzu hakkında ne diyorsunuz?
(Muhalefetin ‘geri adım’ eleştirileri) Taviz neresindeymiş? Muhalefet hiçbir vakit olması gerekeni yahut doğrusunu söylemez. Türkiye muhalefeti böyledir. Bütün evraklar ortaya konuluyor. Şu an prestijiyle bizim buradaki halimiz ilgi uyandırdığı üzere bütün önderler noktasında takdirle karşılandı. Bizler de terörle uğraşımızın Türkiye dışındaki ayaklarını evraklarla kendilerine takdim ettik. Ki ordan izledikten sonra bu işi daha düzgün anlayacaklar. Terörist yanlıları önemli manada çılgındalar. Lakin ne yazık ki bizim iç muhalefet bu işlerden pek şad değil. Onlara da dönünce anlatırız.
‘Freedom House evvel kendini sorgulasın’
Demokrasi ferdi özgürlük temelinde NATO demokratik haklara ehemmiyet vermekte. Lakin Türkiye pek çok listede en fazla gazeteciyi gözaltına alan ülke pozisyonunda. Bu hususta görüşleriniz nedir?
(Türkiye’de özgürlükler konusu) Freedom House evvel kendini sorgulasın. Türkiye’de 40 yılda 40 bin vatandaşımız öldürüldü. Diyarbakır Anneleri HDP’nin kapısı önünde evlatlarını bekliyor. Nerede bu Freedom House? Evvel gelsin Diyarbakır Anneleri’ni ziyaret etsinler. Bu evlatları kaçıran HDP’liler, PKK’lılar, YPG’liler bunu özgürlük ismine mı yapıyorlar? Özgürlüğün tarifini âlâ bileceğiz. Bugün Türkiye’de bir Kandil gerçeği var. Kız çocuklar dağlara kaçırılıyor. Sanki Freedom House bunları ne kadar takip etti? Hiç.
‘Gazeteci, kalemşör, fikir bunlardan cezaevlerinde olan yok’
(Cezaevindeki gazeteciler) Benim şu anda ülkemde cezai bir durum omadıktan sonra hukuk noktasında rastgele bir cezai yaptırım olmadıktan sonra gazeteci, kalemşör, fikir bunlardan cezaevlerinde olan yok. Hepsi bunların yalnızca bir dezenformasyon. Bunları da biz yutmayız.
’73 kişiyi iade edecekler’
Sayın Cumhurbaşkanı, İsveç Başbakanı ve Finlandiya Cumhurbaşkanı’ndan aldığınız garantilerle ilgili konuşmak istiyorum. 73 kişinin iadesine değindiniz. Bu mevzuda hakkında soracaktım.
73 kişi. 73 kişiyi iade edecekler. Verdikleri kelamı yerine getirecekler.
‘Siyaset hengame, gürültü işi değil’
Sizin uyguladığını diplomasi çok yeni ve ender bir diplomasi. Buna bir açıklama getirir misiniz?
Siyaset hengame, gürültü işi değildir. Siyaset barışa endeksliyse dost kazanma uğraşında olacaksınız. Ben sayın Putin ile geçmişim eski. Zelenski ile daha yeni. Zira sayın Zelenski’nin Ukrayna siyasetindeki geçmişi çok eski değil. Ukrayna’da iş başına geldikten itibaren münasebetimiz var. Ortada bir gerçek var. Temsilcileri İstanbul’da bir ortaya getirdik. Ben istiyorum ki bundan sonraki süreçte de bunu hızlandırarak devam ettirelim. Hele de tahıl krizinin olduğu dünyada Rusya ve Ukrayna’dan bunları çıkartabilirsek bunların zahmetini çekenler rahatlama yaşayabilir.
(İspanya Başbakanı Sanchez ile görüşmesi) Biz İspanya ile bir adım attık. Uçak gemisi olayını gerçekleştirdik. Şu anda Anadolu uçak gemimiz suya indirildi.
‘Siyasette 24 saatte çok şey değişir’
Sayın Biden daha evvel sizi kızdıracak kelamlar söyledi. Artık ise arkadaş üzeresiniz. Ne değişti?
Siyasette bu türlü bir şey olur mu? Siyasette dün dündür, bugün bugündür. Siyasette 24 saatte çok şey değişir. Siyaseti yürüteceğiz, dimdik de duracağız.
Türkiye’nin dünyadaki hukuk sistemine hürmet göstermesi gerektiğini söylediniz. İsveç ve Finlandiya’nın hukuk sistemi uymuyorsa…
Bizim yargı sistemimiz teröre ve terörizme asla çanak tutmaz. Yasal düzenlemelerimiz çok serttir.
Yunanistan germedikten sonra biz germeye meraklı değiliz 147 defa hava alanımızı ihlal eden Yunanistan bunun hesabını vermek zorundadır.
‘Kabil Havalimanı’nın işletilmesinde biz varız’
(Türkiye’nin Afganistan’daki konumu) Afganistan’daki terörle gayret noktasında biz daha evvel burada 1000’e yakın askerimiz vardı ve NATO ile birlikte, ABD ile birlikte koalisyon güçleri olarak orada önemli bir uğraş verdik. Afganistan’daki yeni sürece katkıda bulunma dileğiyle Kabil Havalimanı’nın işletilmesine yönelik biz varız. Katar hatta BAE olmak üzere üçlü olarak da havalimanının işletimini ele alabiliriz. Bu mevzuda Afganistan tarafının yaklaşımını bekliyoruz. Temennimiz odur ki olumlu yaklaşım gelirse adımlarımızı atacağız.
‘O ülkenin maddelerine güvenmemiz mümkün değil’
Türkiye’nin AB ile muhakkak problemleri var. Türk yargı sistemi içerisindeki terörist tarifi AB’de kabul edilmiyor. Bu da daima bir sorun oldu. İsveç ve Finlandiya da sizin terörist diye tanımlayıp kendilerinin terörist olarak tanımlamadığı bireylerin örgütlere üye olduğu temelinde onu iade edemiyorlar. Şiddet içeren cürümlere bulaşmışsa alışılmış ki edecekler lakin Türkiye’nin bu bahiste sorunu mi var? Şayet derlerse ki bu bireyler AB tarifinde terörist olarak kabul edilmeyecekse mesela. Bu noktada nasıl kabul ettiniz?
Terörist noktasında biz evraklarıyla birlikte yalnızca şiddete başvurmanın ötesinde birçok insanı öldürmüş ve ‘bu öldüren insanların terörle alakası yoktur’ deniliyorsa bizim esasen o ülkenin maddelerine güvenmemiz mümkün değil.”
NATO Önderler Doruğu’nun kapanış oturumuna katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan, IFEMA Kongre Merkezi’nde basın toplantısında konuştu. Muhalefetin iktidarın mutabakat imzalamasını ‘geri adım’ olarak yorumlamasına ait konuşan Erdoğan, “Taviz neresindeymiş? Muhalefet hiçbir vakit olması gerekeni yahut doğrusunu söylemez. Türkiye muhalefeti böyledir. Bütün dokümanlar ortaya konuluyor. Şu an prestijiyle bizim buradaki tutumumuz ilgi uyandırdığı üzere bütün başkanlar noktasında takdirle karşılandı. Bizler de terörle gayretimizin Türkiye dışındaki ayaklarını evraklarla kendilerine takdim ettik. Ki ordan izledikten sonra bu işi daha uygun anlayacaklar. Terörist yanlıları önemli manada çılgındalar. Fakat ne yazık ki bizim iç muhalefet bu işlerden pek mutlu değil. Onlara da dönünce anlatırız” tabirlerini kullandı.
‘Diplomatik girişimlerimizi yoğunlaştırmalıyız’
Erdoğan’ın konuşmasından öne çıkanlar şöyle:
“NATO Madrid Doruğu’nun biraz evvel sona eren oturumlar birlikte tamamladık. NATO tarihinin en değerli tepelerinden birini tamamlamış durumdayız.
Öncelikle Kral 6. Felipe ve Başbakan Sanchez’e başarılı tertip için şükranlarımı sunuyorum. Genel Sekreter Stoltenberg’e ayrıyeten teşekkür ediyorum.
İnsanlık dramın ve gözyaşının dinmesi için gayret göstermeliyiz. Diplomatik girişimlerimizi yoğunlaştırmalıyız.
‘İstanbul süreci ile yeşeren umutları devam ettirmemiz gerekiyor’
Zirvenin dün gerçekleştirdiğimiz birinci oturumunda Sayın Zelenski bizlere hitap etti. Sürecin başından bu yana kendisi ile yakın diyalogumu sürdürüyorum. Birebir vakitte Sayın Putin ile de temas halindeyiz. Tüm uğraşlarımız barış içindir. Çatışma arttıkça ne yazık ki can kaybı da artmaktadır.
Türkiye olarak adil bir barışın kaybedeninin olmayacağına inanıyoruz.
İstanbul süreci ile yeşeren umutları devam ettirmemiz gerekiyor. Elinin taşının altına koyabilen bir müttefik olarak rolümüzün takdirle karşılandığını gördük.
Önceliğimiz bu krizin insani tesirlerinin en aza indirilmesi. Ukrayna tahılının Karadeniz limanlarından ihracına yönelik BM planına yönelik katkılarımızı paylaştım.
‘İttifakımızın Ukrayna’ya dayanağı tam’
İttifakımızın Ukrayna’ya takviyesi tamdır. Ama bunu, barış vizyonuyla ortaya koymalı, insani dramın bir an evvel durdurulması için efor göstermeliyiz
Zirvede uluslarası kamuoyunun en dikkat çeken mevzularından biri stratejik konsepti. Bu yeni evrak NATO’nun temelini oluşturan birlik temellerini tekrar inşa etmiştir. Bu sene ittifaka iştirakinin 70. yılını kutlayan ve NATO içerisindeki aktif rol ile Türkiye elbet gelecek vizyonunda da kelam sahibi müttefikler ortasında yer alacaktır.
‘Kararlılık kağıt üzerine kalmasın’
Bu kararlılık kağıt üzerinde kalmamalıdır. Terör örgütleri ortasında hiçbir ayrıma gitmeden çabanın tam bir dayanışma içerisinde sürdürülmesi zorunludur. İkili temaslarımda da bu konunu8n Türkiye için ne kadar hassas olduğunu vurguladım. Günahsızların canları ve kanları üzerinden ikbal devşirmeye çalışan çeteler hepimizin düşmanıdır. Bugün bize karşı kullanılan silahların yarın diğer ülkelere karşı kullanılmayacağının hiçbir garantisi yoktur.
Son günlerde PKK ve uzantılarının en küçük bir müdahale karşısında sergilediği pervasızlıklar bunun en açık örneğidir.
Müttefiklerimizden kelamda değil aksiyonlarında de gerçek bir dayanışma beklediğimizi vurguladım.
Türkiye’nin uğraşının vurgulayan bir görüntüyü müttefiklerimizle izleme fırsatı buldum. Gelinen noktada hepimiz şu gerçeği görüyoruz: Şayet NATO’nun güvenilirliğini korumak istiyorsak, terörle gayrette daha net dengeli ve samimi adımlar atmamız koşul.
Yaklaşık 40 yıldır bölücü terörle gayret veren bir ülke olarak oyalamalara tahammülümüz kalmamıştır.
İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği konusunda yaşananlar da Türkiye’nin hassasiyetlerini ortaya koymuştur.
Salı günü imzalanan mutabakat muhtırasının, Türkiye’nin hassasiyetlerinin anlaşıldığı olarak görüyoruz. Lakin bu başlangıçtır. Bu muhtıradaki hususların uygulanmasını takip edecek adımımızı buna nazaran atacağız.
Türkiye İsveç ve Finlandiya ortasında imzalanan muhtıraya bu açıdan bakmanın daha kıymetli olacağına inanıyorum. Elbet bu muhtıra kuvvetli müzakere sürecinden sonra elde edilmiş diplomatik bir zaferdir. Türkiye PKK ve uzantıları ile tam işbirliği, uğraşta dayanışma, PYD-YPG ve FETÖ’ye dayanak sağlamama taahüdü, savunma endüstride ambargolara gidilmememesi ve işbirliğinin artırılması, terör suçlularının iadesi konusunda adım atılması ki İsveç 73 teröristi iade etme kelamı verdi. Muhtıranın uygulanmasını takip gayesiyle daimi bir düzenek kurulmasına da karar verildi. Türkiye’ye yönelik terör propagandalarının engellenmesi konusunda sağlam garantiler almıştır. Böylelikle Türkiye’nin birinci günden itibaren lisana getirdiği hassasiyetle güçlü muhtıraya girmiştir. Türkiye ve NATO ile birlikte bu muhtıranın kazananı İsveç ve Finlandiya halklarıdır. Bu karar bu ülkelerin halklarının barış huzur ve güvenliğine de katkı yapacaktır.
NATO Genel Sekreteri Sayın Stoltenberg Niinistö ve sayın Andersson ile dörtlü tepemizi gerçekleştirdik. Doruğun yanısıra sayın Macron, Johnson, Michel ve Sayın Biden, Sayın Nehammer, sayın Sanchez sayın Scholz sayın Rutte ve Güney Kore Cumhurbaşkanı ile görüşmelerimiz oldu. Karadağ önderleri dahil pek çok başkanla de sohbet ettik. Genel olarak Ukrayna’daki gelişmeleri ele aldık. Ayrıyeten ikili gündemdeki mevzuları farklı taraflarıyla değerlendirdik.
Madrid doruğun yeni bir devrin kapısını aralamasını temenni ediyoruz. Sizleri tekrar hürmetle selamlıyorum.
Soru-cevap bölümü
Gerek Sayın Putin ile gerek sayın Zelenski ile bu hafta sonu ya da önümüzdeki hafta başında telefon diplomasisini sürdüreceğiz. Koridoru işletme uğraşına çalışacağız. Gemilerimiz ile bu eserlerin tahliyesinin ve üçüncü ülkelere naklini sağlamaya çaba edeceğiz.
‘Biden’ın çabaları sonuç bulacak’
Biraz evvel Biden kendi basın toplantısında sizinle görüştüğünü ve satışı desteklediğini ve Kongre’den çıkması konusunda emin olduğunu söyledi. Size Kongre’den çıkması konusunda kelam verdi mi? Siz bu mevzuda Kongre’den emin misiniz?
Biliyorsunuz parlamentolar külfetleri süreçlerin yaşandığı yerlerdir. bu hususta Sayın Lider elinden gelen adımları atacağını söyledi. benim de geniş bir grubum ABD’deydi. Gerekli görüşmeleri yaptılar. Orada cumhuriyetçilerle görüşme yapmak suretiyle dayanağını almamız halinde Sayın Biden’ın çabaları sonuç bulacaktır. O yüzden gecikmeden ayrıyeten bir heyeti de göndereceğiz.
‘PKK, YPG, FETÖ’nün silinip atılması lazım’
İsveç ve Finlandiya ile yapılan mutabakat konusunda süreç nasıl olacak. Adımların atıldığını görmezseniz tekrar veto hakkınızı kullanacak mısınız?
Tekrar gerek yok. Biz parlamentomuzda bu işi geçirmezsek bu iş yürümez. Onlar bu vazifelerini yerine getirmeleri halinde biz ne yaparız, parlamentoya göndeririz. Lakin getirilmezse bunun gönderilmesi kelam konusu değil.
İsveç de biliyor Finlandiya da biliyor. Öncelikle bu PKK, YPG, FETÖ’nün silinip atılması lazım.
‘Yunanistan’ın tavrı bizim siyaset anlayışımıza asla uymuyor’
Zirvede Yunanistan’ın adaları silahlandırması konusu gündeme geldi mi? Biden ile görüşmenizde bu mevzu gündeminize geldi mi?
Yunanistan’ın son periyotlardaki tavrı bizim siyaset anlayışımıza asla uymuyor. Ve son periyotta bilhassa kendisine İstanbul’da verdiğim yemekten sonra bir teklifte bulundum. Bundan bu türlü aramızdaki bağları ikili yapalım. Üçüncü bireyleri ortamıza sokmayalım dedim. Buna karşın mutabakatımızı 2-3 hafta sonra büsbütün aksine dönüştürdü. Davos’ta birebirini yaptı. Bir taraftan adalar buralara özel ziyaretler yapıp, özel ziyaretlerde de silahlandırmalara gitmek üzere uğraşın içine girdi. Oraları silahlandıramazsınız. Amerika’nın üs kurma olayları sorulduğu vakit alınan yanıt Rusya’ya karşı olduğu. Benim halkım bunları yutmuyor. Biz barışın hâkim olduğu bir dünyayı kuracaksak o vakit bu adımlar niye atılıyor? Buna olumlu bakmıyoruz. İkili görüşmelerde bunu başkanlara söyledik.
‘Taviz neresindeymiş?’
Zirve öncesi muhalefetten neden eleştiriyoruz karşılıklı bir tenkit geldi. Mutabakat ile geri adım ve taviz olarak yorumlandı. Siz bu mevzu hakkında ne diyorsunuz?
(Muhalefetin ‘geri adım’ eleştirileri) Taviz neresindeymiş? Muhalefet hiçbir vakit olması gerekeni yahut doğrusunu söylemez. Türkiye muhalefeti böyledir. Bütün evraklar ortaya konuluyor. Şu an prestijiyle bizim buradaki halimiz ilgi uyandırdığı üzere bütün önderler noktasında takdirle karşılandı. Bizler de terörle uğraşımızın Türkiye dışındaki ayaklarını evraklarla kendilerine takdim ettik. Ki ordan izledikten sonra bu işi daha düzgün anlayacaklar. Terörist yanlıları önemli manada çılgındalar. Lakin ne yazık ki bizim iç muhalefet bu işlerden pek şad değil. Onlara da dönünce anlatırız.
‘Freedom House evvel kendini sorgulasın’
Demokrasi ferdi özgürlük temelinde NATO demokratik haklara ehemmiyet vermekte. Lakin Türkiye pek çok listede en fazla gazeteciyi gözaltına alan ülke pozisyonunda. Bu hususta görüşleriniz nedir?
(Türkiye’de özgürlükler konusu) Freedom House evvel kendini sorgulasın. Türkiye’de 40 yılda 40 bin vatandaşımız öldürüldü. Diyarbakır Anneleri HDP’nin kapısı önünde evlatlarını bekliyor. Nerede bu Freedom House? Evvel gelsin Diyarbakır Anneleri’ni ziyaret etsinler. Bu evlatları kaçıran HDP’liler, PKK’lılar, YPG’liler bunu özgürlük ismine mı yapıyorlar? Özgürlüğün tarifini âlâ bileceğiz. Bugün Türkiye’de bir Kandil gerçeği var. Kız çocuklar dağlara kaçırılıyor. Sanki Freedom House bunları ne kadar takip etti? Hiç.
‘Gazeteci, kalemşör, fikir bunlardan cezaevlerinde olan yok’
(Cezaevindeki gazeteciler) Benim şu anda ülkemde cezai bir durum omadıktan sonra hukuk noktasında rastgele bir cezai yaptırım olmadıktan sonra gazeteci, kalemşör, fikir bunlardan cezaevlerinde olan yok. Hepsi bunların yalnızca bir dezenformasyon. Bunları da biz yutmayız.
’73 kişiyi iade edecekler’
Sayın Cumhurbaşkanı, İsveç Başbakanı ve Finlandiya Cumhurbaşkanı’ndan aldığınız garantilerle ilgili konuşmak istiyorum. 73 kişinin iadesine değindiniz. Bu mevzuda hakkında soracaktım.
73 kişi. 73 kişiyi iade edecekler. Verdikleri kelamı yerine getirecekler.
‘Siyaset hengame, gürültü işi değil’
Sizin uyguladığını diplomasi çok yeni ve ender bir diplomasi. Buna bir açıklama getirir misiniz?
Siyaset hengame, gürültü işi değildir. Siyaset barışa endeksliyse dost kazanma uğraşında olacaksınız. Ben sayın Putin ile geçmişim eski. Zelenski ile daha yeni. Zira sayın Zelenski’nin Ukrayna siyasetindeki geçmişi çok eski değil. Ukrayna’da iş başına geldikten itibaren münasebetimiz var. Ortada bir gerçek var. Temsilcileri İstanbul’da bir ortaya getirdik. Ben istiyorum ki bundan sonraki süreçte de bunu hızlandırarak devam ettirelim. Hele de tahıl krizinin olduğu dünyada Rusya ve Ukrayna’dan bunları çıkartabilirsek bunların zahmetini çekenler rahatlama yaşayabilir.
(İspanya Başbakanı Sanchez ile görüşmesi) Biz İspanya ile bir adım attık. Uçak gemisi olayını gerçekleştirdik. Şu anda Anadolu uçak gemimiz suya indirildi.
‘Siyasette 24 saatte çok şey değişir’
Sayın Biden daha evvel sizi kızdıracak kelamlar söyledi. Artık ise arkadaş üzeresiniz. Ne değişti?
Siyasette bu türlü bir şey olur mu? Siyasette dün dündür, bugün bugündür. Siyasette 24 saatte çok şey değişir. Siyaseti yürüteceğiz, dimdik de duracağız.
Türkiye’nin dünyadaki hukuk sistemine hürmet göstermesi gerektiğini söylediniz. İsveç ve Finlandiya’nın hukuk sistemi uymuyorsa…
Bizim yargı sistemimiz teröre ve terörizme asla çanak tutmaz. Yasal düzenlemelerimiz çok serttir.
Yunanistan germedikten sonra biz germeye meraklı değiliz 147 defa hava alanımızı ihlal eden Yunanistan bunun hesabını vermek zorundadır.
‘Kabil Havalimanı’nın işletilmesinde biz varız’
(Türkiye’nin Afganistan’daki konumu) Afganistan’daki terörle gayret noktasında biz daha evvel burada 1000’e yakın askerimiz vardı ve NATO ile birlikte, ABD ile birlikte koalisyon güçleri olarak orada önemli bir uğraş verdik. Afganistan’daki yeni sürece katkıda bulunma dileğiyle Kabil Havalimanı’nın işletilmesine yönelik biz varız. Katar hatta BAE olmak üzere üçlü olarak da havalimanının işletimini ele alabiliriz. Bu mevzuda Afganistan tarafının yaklaşımını bekliyoruz. Temennimiz odur ki olumlu yaklaşım gelirse adımlarımızı atacağız.
‘O ülkenin maddelerine güvenmemiz mümkün değil’
Türkiye’nin AB ile muhakkak problemleri var. Türk yargı sistemi içerisindeki terörist tarifi AB’de kabul edilmiyor. Bu da daima bir sorun oldu. İsveç ve Finlandiya da sizin terörist diye tanımlayıp kendilerinin terörist olarak tanımlamadığı bireylerin örgütlere üye olduğu temelinde onu iade edemiyorlar. Şiddet içeren cürümlere bulaşmışsa alışılmış ki edecekler lakin Türkiye’nin bu bahiste sorunu mi var? Şayet derlerse ki bu bireyler AB tarifinde terörist olarak kabul edilmeyecekse mesela. Bu noktada nasıl kabul ettiniz?
Terörist noktasında biz evraklarıyla birlikte yalnızca şiddete başvurmanın ötesinde birçok insanı öldürmüş ve ‘bu öldüren insanların terörle alakası yoktur’ deniliyorsa bizim esasen o ülkenin maddelerine güvenmemiz mümkün değil.”
