Kendi kederimiz bize yettiği için çok farkında değiliz fakat Amerikan iktisadında geçen hafta tüm dünyayı etkileyen bir zelzele yaşandı. Amerika’da tüketici enflasyonunun Mayıs’ta beklentilerin çok üzerinde, yüzde 8.6 arttığı açıklandı. Bu da doların bütün paralar karşısında yükselişe geçmesine neden oldu. Peşinden de altının…
Amerika’nın enflasyonundaki artış doları neden yükseltiyor? Zira Amerikan Merkez Bankası (FED) enflasyonu bastırmak için yüksek oranlı faiz artırımları yapıyor. Mart’ta 25 (0.25), Nisan’da 50 baz puanlık artırım yaptı. Bu hafta yeniden toplantısı var, büyük olasılıkla 50 baz (0.50) puanlık bir artırım daha yapacak. Temmuz’da ve sonbaharda da 50, hatta tahminen de 75 baz puanlık (0.75) faiz artırımlarıyla devam edecek.
Çünkü Amerika’da enflasyonun kolay kolay düşmeyeceği ortaya çıktı. Geçen hafta açıklanan data, fiyat artışlarının yalnızca petrolden kaynaklanmadığını, iktisadın geneline yayıldığını ortaya koydu.
Enflasyonla çabanın tek aracı faiz değil. Lakin en değerli araçlarından biri. FED enflasyonu bastırmak için faizi artırıyor. Faiz artırımları da paranın dolara ve bu ortada altına yönelmesine neden oluyor.
Doları anladık, pekala altının hususla ilgisi ne? Zira insanlık tarihi kadar eski bilgi: Altın paranın pahasını korur. Türkiye’de beşerler neden altın alıyorsa (Paraları enflasyon karşısında erimesin diye) dünyanın öteki ülkelerinde de birebir münasebetle yatırım yapıyorlar.
FED’in faiz siyaseti nedeniyle dünya iktisadında istikrarlar şimdiden değişti. Aşağıdaki grafikte güçlü paraların yılbaşından bu yana performansları var. Görüleceği üzere dolar kıymet kazanırken, Euro dahil tüm paralar önemli oranda kıymet kaybetmiş.