SSCB’nin dağılması ile biten Soğuk Savaş’tan bu yana en büyük krizlerden biriyle karşı karşıya olan NATO önderleri, İspanya’nın başşehri Madrid’de bir ortaya geldi.
Tarihi tepenin direkt sonuçlarından biri de ABD ile Türkiye ortasındaki somut yakınlaşma oldu.
Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’e karşı veto kartını masadan çekmesi sonrası Beyaz Saray idaresi Türkiye’ye F-16 satışının desteklendiği açıkladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Lider Biden’ın görüşmesinde de başkanlar birbirlerine teşekkür etti.
Financial Times gazetesine konuşan uzmanlar ve diplomatlar, Ukrayna savaşının Batılı ülkelere Türkiye ile külfetli bağlantıları düzeltme fırsatı yarattığının altını çiziyor.
ABD kara kuvvetlerinin Avrupa komutasını yürütmüş emekli bir korgeneral olan Ben Hodges, gazeteye yeni durumu değerlendirirken şu tabirleri kullanıyor:
“Yalnızca bu doruğun değil, tüm bu krizin sonuçlarından biri de, ABD’nin Karadeniz’e artık stratejik bir gözle bakmak zorunda kalması oldu. Bu da Türkiye ile münasebetleri düzeltmeyi içeriyor.”
ABD’li Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham de F-16’lar konusunda Biden idaresine dayanak söz eden bir paylaşım yaptı.
Graham, “NATO müttefikimiz Türkiye’ye F-16 satışı konusunda Biden idaresinin kararını destekliyorum. Türkiye ile görüş ayrılıklarımız olsa da, onlar bir NATO müttefiki ve sorunlu bir coğrafyada askeri kapasitelerinin artırılması Amerika’nın ulusal güvenlik çıkarlarına uygun” dedi.
Türkiye geçen 2021 Kasım ayında ABD’den 40 adet yeni F-16 ve mevcut F-16’lar için de 80 adet modernizasyon kiti almak için müracaatta bulunmuştu.
Mart ayında ABD Dışişleri Bakanlığı, Kongre üyelerine bir mektup yazarak bu satışa onay verilmesinin ABD’nin çıkarına olacağını vurgulamıştı.
MADRİD’DE HAVA NASIL DEĞİŞTİ?
Bu bahisteki en somut adım, Madrid’deki NATO tepesinde geldi.
ABD Savunma Bakan Yardımcısı Celeste Türkiye’ye F-16 satışını desteklediklerini açıkladı ve “ABD Türkiye’nin savaş uçağı filosunu modernize etmesini destekliyor. Zira bu NATO’nun güvenliğine ve böylelikle Amerikan güvenliğine katkı sağlayacaktır.” dedi.
Wallander’ın açıklaması Türkiye’nin, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya iştirakine onay vermesinden sonra geldi.
Bu görüşmelerde Türkiye’nin ABD’den F-16 alımının da pazarlığın bir modülü haline geldiği tez edilmiş, AFP’ye konuşan üst seviye bir ABD yetkilisi ise “ABD Türkiye’ye hiçbir şey teklif etmedi, Türkiye de ABD’den hiçbir şey talep etmedi” demişti.
Türkiye’nin ortaklaşa üretmeyi planladığı F-35 projesinden, Rus imali S-400 hava savunma sistemi alması nedeniyle çıkarılması, Ankara’yı hava savunmasında yeni arayışlara yönlendirmişti.
