İstanbul Kadıköy Geçinemiyoruz Platformu, giderek artan konut fiyatlarına karşı haziran ayına ait Kadıköy ilçesindeki ortalama konut fiyatlarını açıkladı. Araştırma kapsamında 23 Haziran 2022 tarihi itibariyle sahibinden.com’da yer alan toplam 1.020 ilan incelendi. Buna nazaran haziran ayı itibariyle İstanbul’un Kadıköy ilçesinde ortalama konut kiraları 19 bin 438 lira olarak açıklandı.
Araştırmadan 30 bin TL ila 150 bin TL’ye varan 122 adet ilanın çıkarılması sonucunda ise Kadıköy’deki ortalama kira fiyatı 15 bin 200 olarak hesaplandı. Yeniden birebir araştırma sonucunda yalnızca 20 bin TL’nin altındaki ilanlar baz alındığında ise ortalama kira fiyatı 12 bin 892 lira olarak açıklandı.
8 bin TL’nin atındaki ilan sayısı giderek azalıyor
Araştırmaya nazaran Kadıköy’de 8 bin TL altındaki mesken ilanlarının giderek azaldığı belirtildi. Araştırmada yer alan datalara nazaran mayıs ayında 88 adet olan 8 bin TL altındaki kiralık konut ilanı haziran itibariyle 83’e düştü. Haziranda 5 bin TL ve altında ise 11 adet konut kaldı.
Nisan ayında 8.000 TL ve altındaki ilan sayısı 135, Mayıs 5.000 TL ve altında ise yalnızca 11 adet kiralık daire ilanı bulunmakta.
‘Asgari fiyata yapılan artırımın kiraya hiçbir yararı olmadı’
Raporda, Kadıköy’de haziran ayındaki 4253 TL’lik minimum fiyat oranında yalnızca 2 ilan olduğu belirtilirken, temmuz ayında yapılan artırımla 5.500 liraya çıkan taban fiyat düzeyinde ise 13 daire ilanı olduğu belirtildi. Araştırmada “Yapılan minimum fiyat artırımının Kadıköy’de tam vakitli çalışan bir taban ücretlinin tüm maaşıyla dahi tek başına daire tutmasına hiç bir yararı olmadığını ortaya koyuyor” değerlendirmesi yapıldı.
‘Barınma hakkı tehlikede’
Raporda barınma hakkının tehlikede olduğu belirtilerken, “Bu krizle başa çıkmak için, krizi yaratan şimdiki sorun kaynakları ile çaba edecek kısa vadeli tedbirlerin ve krizin kaynağından tahlili için de orta vadeli tedbirlerin alınması şart!” tabirleri yer aldı.
Öneriler
Araştırmada artan kira fiyatlarına ait ise şu teklifler sıralandı:
- Yaşadığımız konutlar içerisinde barındığımız, temel insan hakkıdır! Bir azınlığı varlıklı eden yatırım aracı değildir! Bu anlayıştan derhal vazgeçilmelidir!
- Kuruluş maksadı fakirlerin, düşük gelirlilerin konut gereksinimini karşılamak olan TOKİ, bilhassa kentin merkezindeki kamu yerlerinin ranta açılmasıyla ve kentsel dönüşüm projeleriyle kazanılan yeni alanlarında büyük inşaat şirketleriyle birlikte yapılan projelerle lüks konut üretmenin aracı haline geldi. Kamu yine toplumsal konut üreticisi haline gelmeli, konut kooperatifleri desteklenmelidir! Kiraya yönelik toplumsal konut üretimi birebir vakitte gereksinime yönelik yapılmalıdır. Projeler gerçekleştirilirken göçmenlerin, yaşlıların, emeklilerin, LGBTİ+’ların, bayanların gereksinimleri saptanmalıdır.
- Kredi ve Yurtlar Kurumu’na bağlı yurtların toplam kapasitesi 780 bin. Her 11 öğrenciden sadece 1’i devlet yurtlarına yerleşebiliyor. Üniversite öğrencileri tarikat ve cemaatlere muhtaç ediliyor. Üniversite öğrencilerinin yurt muhtaçlığı kamu tarafından parasız ve nitelikli halde karşılanarak kiralık konut talebi de azaltılmalıdır!- Gerekli hukukî düzenlemeler derhal yapılmalı! Kiralık konutlara hemen üst hudut getirilmelidir!
- Tahliyelerin yolunu açan 10 yıllık kiracı yasası ve 5 yıllık kiracılar için açılan kira tespit davalarını da içeren Borçlar Kanunu’nda bu unsurlar kiracılar lehine iptal edilmelidir!
- Asgari fiyat insanca yaşamaya kâfi bir geçim fiyatı olarak ele alınmalıdır.