Türkiye bu sabah döviz kurunun ateşinin yine yükselmesiyle 2021 Aralık ayına uyandı. 20 Aralık 2021’de dolar 18 düzeyini görerek, euro ise 20 lirayı aşarak tarihi tepeyi gördü. Döviz kurunun tarihi kıymet kaybı sonrası düzenlenen kabine toplantısından dövize müdahale için tahlil olarak Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) yürürlüğe konuldu. KKM’nin yürürlüğe girmesi piyasaların ateşini bir müddetliğine düşürse de kalıcı tahlil olamadı. 21 Aralık 2021’de KKM açıklandı ve 22 Aralık 2021’de dolar 12,1220 liradan, euro 13,7080 liradan güne başladı.
Erdoğan ‘6 ay sonra meyvesini yiyeceğiz’ dedi ancak iktisat 6 ay geriye döndü
Döviz kurunun tarihi tepeyi görmesi ve KKM’nin yürürlüğe girmesinin üzerinden 6 ay geçmeden piyasalar tıpkı düzeye yükseldi. KKM’nin de ilaç olamadığı döviz kuru 6 ay içerisinde her gün yükselişine devam etti. Son olarak bugün dolar ve euroda döviz kurlarının Aralık 2021’e yaklaşması akıllara Cumhurbaşkanı Erdoğan‘ın 3 Aralık 2021’deki açıklamalarını getirdi. İktisatta yol haritasına ait açıklamalarda bulunan Erdoğan, Haziran 2022’yi işaret ederek ‘ekonominin iyileşeceği‘ bildirileri verdi. Erdoğan, iktisadın 4 sacayağının enflasyon, ihracat, faiz ve üretim olduğundan bahsederek, enflasyonun ekonomik göstergeler doğrultusunda geliştiğini söyledi. Vatandaşlara iktisatta ‘yeni dönem’ umudunu veren Erdoğan, 3 Aralık 2021’de yaptığı konuşmasında tam da bugün iktisadın nasıl olacağına ait şu öngörülerde bulundu:
“Altı aylık bir süreç öngörüyoruz. Sıkıntı olanı seçtik ancak 4-5 aya toparlanacağız, 6 ay sonra ise meyvelerini yiyeceğiz. Vatandaş da bunu hissedecek. Üretimle yabancı yatırımcıların dikkatini çekeceğiz. Çin bu türlü büyümüş. Biz onlardan daha avantajlıyız. Biz pazara daha yakınız.“
MB’den Erdoğan’ın ‘düşük faiz’ siyasetine ara
‘Düşük faiz‘ siyasetinde ısrar eden Erdoğan, Eylül 2021’de faiz indirimi kararı verdi. 20 Ocak 2022’deki açıklamasında ise Erdoğan, faizin düşürüleceğine dikkat çekerek, “Bir orta biliyorsunuz 12’ye falan geldi, hatta daha aşağıya da geldi. Sonra tekrar bir çıkış yaşandı. Ama bunu da aşağıya çekeceğiz. Bu da iktisattaki kaidelere nazaran şekillenecek. Yavaş yavaş, kademeli bir biçimde, telâşlı olmadan kur da düşecek, faiz de birebir biçimde düşecek” dedi. Şahap Kavcıoğlu başkanlığındaki Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) ise 2021 yılında birinci faiz indirimini 23 Eylül’de gerçekleştirmiş ve siyaset faizini 100 baz puan indirimle yüzde 18’e çekmişti. Akabinde gelen 21 Ekim’deki PPK toplantısında 200 baz puan indirilen siyaset faizi, 18 Kasım’da bir kere daha 100 baz puan düşürülmüştü. Yılın son PPK toplantısının yapıldığı 16 Aralık tarihinde 100 baz puan daha indirilen siyaset faizi, böylece son 4 ayda 5 puan düşürülerek yüzde 14’e çekilmiş oldu. Erdoğan’ın “faizi düşüreceğiz” kelamlarının akabinde ocakta Merkez Bankası’nın faizi sabit tutması dikkat çekti.
‘Türkiye, iktisatta tarihinin en güçlü periyoduna girmektedir’
Erdoğan, şubat ayında ‘Engelli Memur Ataması’ programında yaptığı konuşmada da, “Ekonomide en güçlü periyoda giriyoruz” demişti.
“Ülkemizi hamlık devrini geride bırakıp pişme devrine geçirmek için verdiğimiz gayretin son adımındayız” diyen Erdoğan, “Siz karamsarlık aşılamaya çalışanlara sakın ha bakmayın. Türkiye, iktisatta tarihinin en güçlü periyoduna girmektedir. Yaz aylarıyla birlikte bu tablonun olumlu tesirlerini daima birlikte görmeye başlayacağız. Kimsenin bundan kuşkusu olmasın” tabirini kullanmıştı.
Hazine’nin 30 milyar dolarlık gücü kaldı
Öte yandan son beş ayda art kapıdan yapılan döviz satışı 40 milyar dolara ulaşırken, Merkez Bankası’nın geriye 30.6 milyar dolarlık müdahale gücü kaldığı hesaplanıyor. Ekonomistler bu meblağın doları tutabilecek yeterlilikte olmadığını, iktisat idaresinin de bunu bildiği için döviz arayışına girildiğini belirtiyor.
‘TL’nin daha ineceği yer yok’ diyen Nebati’nin iddiaları tutmadı
‘Ben ekonomistim’ diyen cumhurbaşkanı Erdoğan’ın telaffuzlarıyla birlikte Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati‘nin de varsayımları tutmadı. Nebati, mart ayında yaptığı açıklamada “Türk Lirası en düşük durumda, daha ineceği bir yer yok, vatandaş rahat olsun” dedi ancak bugün döviz kuru tepeyi tekrar zorlamaya başladı.
Eski bakan Albayrak da ‘Çok beklersiniz’ demişti
Ekonominin başına getirilmesi sonrası tenkitlerin odağında olan Erdoğan’ın daması ve eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak‘ın da döviz kuruna ait kestirimleri tutmadı. Albayrak, 2019’da 31 Mart mahallî seçimleri öncesinde dolar kuruna ait “Ağustos, eylül, ekim aylarında bol bol döviz alıp, 6 liradan 7 liradan, niçin? Dolar 10 lira olacak, 15 lira olacak ya, 6-7 liradan toplayalım dolarları, 10-15’ten satarız. Dolar düştü 5 liraya. Bunlar kara kara düşünüyor. Eyvah eyvah. E, ne yapacağız? Şöyle bir kriz çıksa da füze yağsa da şu olsa da bu olsa da dolar yükselse de bir kâr etsek. Çok beklersiniz, hele de seçimden sonra daha çok beklersiniz” sözlerini kullandı.
Döviz kuru 6 ay öncesine döndü
Erdoğan’ın ve Nebati’nin hem Aralık 2021’deki iddiaları hem de Ocak 2022’deki öngörüleri döviz kurunun tekrar 6 ay evvelki düzeyine yaklaşmasıyla gerçekleşmemiş oldu. Döviz kurunun doruğa yaklaşması sonrası ekonomistler ve siyasetçiler toplumsal medyadan değerlendirmelerde bulundu.
Ekonomistlerin değerlendirmeleri şöyle:
Mustafa Sönmez: Dolar bugün 17 TL basamağına yerleşecek üzere. Yani, Erdoğan’ın, faiz indirimi kararı verdiği 2021 Eylül ayında ortalama 8,6 olan dolar, 17 TL basamağına çıkınca TL, yarı yarıya bedel kaybetti. Yarı yarıya değersizleştirme! 8 ayda. Büyük yıkım! Emsali yoktur.
Veli Ağbaba: Birinci çıktığında 133 dolar eden 200 TL (tedavüldeki en büyük banknotumuz) artık 11 dolar ediyor, bu türlü giderse 10 doların da altına düşecek. Tüm kağıt banknotlarımızın kıymeti ise 22 dolar!.. 6 ay sonra başa döndük. Erdoğan’ın kur muhafazalı sisteminin millete maliyeti her geçen gün artıyor. Her kur artışında 84 milyon insan, bir avuç zenginin faizlerini ödüyor.
Hakan Kara: Bugünkü döviz kurlarıyla Haziran’da resmi TÜFE enflasyonu en az %82 olur. Önlem alınmazsa son çeyrekte üç haneyi görebiliriz.
Uğur Gürses: Öbürleri için değişik, bizler için sancılı olan deney de yakıcı-yıkıcı olan sonuçları da devam ediyor. ‘Ağır çekimdeki bu kazaya’ lakin sandıkta dur diyebileceğiz…Kararsız seçmene de söylenecek kelam “güç sende; değiştir”olmalı…
Barış Soydan: Dolar 17,08 TL’yi de geçti. TL bu yıl da dolar karşısında en çok kıymet kaybeden para ünitesi.
halktv.com.tr / Haber Merkezi
Türkiye bu sabah döviz kurunun ateşinin yine yükselmesiyle 2021 Aralık ayına uyandı. 20 Aralık 2021’de dolar 18 düzeyini görerek, euro ise 20 lirayı aşarak tarihi tepeyi gördü. Döviz kurunun tarihi kıymet kaybı sonrası düzenlenen kabine toplantısından dövize müdahale için tahlil olarak Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) yürürlüğe konuldu. KKM’nin yürürlüğe girmesi piyasaların ateşini bir müddetliğine düşürse de kalıcı tahlil olamadı. 21 Aralık 2021’de KKM açıklandı ve 22 Aralık 2021’de dolar 12,1220 liradan, euro 13,7080 liradan güne başladı.
Erdoğan ‘6 ay sonra meyvesini yiyeceğiz’ dedi ancak iktisat 6 ay geriye döndü
Döviz kurunun tarihi tepeyi görmesi ve KKM’nin yürürlüğe girmesinin üzerinden 6 ay geçmeden piyasalar tıpkı düzeye yükseldi. KKM’nin de ilaç olamadığı döviz kuru 6 ay içerisinde her gün yükselişine devam etti. Son olarak bugün dolar ve euroda döviz kurlarının Aralık 2021’e yaklaşması akıllara Cumhurbaşkanı Erdoğan‘ın 3 Aralık 2021’deki açıklamalarını getirdi. İktisatta yol haritasına ait açıklamalarda bulunan Erdoğan, Haziran 2022’yi işaret ederek ‘ekonominin iyileşeceği‘ bildirileri verdi. Erdoğan, iktisadın 4 sacayağının enflasyon, ihracat, faiz ve üretim olduğundan bahsederek, enflasyonun ekonomik göstergeler doğrultusunda geliştiğini söyledi. Vatandaşlara iktisatta ‘yeni dönem’ umudunu veren Erdoğan, 3 Aralık 2021’de yaptığı konuşmasında tam da bugün iktisadın nasıl olacağına ait şu öngörülerde bulundu:
“Altı aylık bir süreç öngörüyoruz. Sıkıntı olanı seçtik ancak 4-5 aya toparlanacağız, 6 ay sonra ise meyvelerini yiyeceğiz. Vatandaş da bunu hissedecek. Üretimle yabancı yatırımcıların dikkatini çekeceğiz. Çin bu türlü büyümüş. Biz onlardan daha avantajlıyız. Biz pazara daha yakınız.“
MB’den Erdoğan’ın ‘düşük faiz’ siyasetine ara
‘Düşük faiz‘ siyasetinde ısrar eden Erdoğan, Eylül 2021’de faiz indirimi kararı verdi. 20 Ocak 2022’deki açıklamasında ise Erdoğan, faizin düşürüleceğine dikkat çekerek, “Bir orta biliyorsunuz 12’ye falan geldi, hatta daha aşağıya da geldi. Sonra tekrar bir çıkış yaşandı. Ama bunu da aşağıya çekeceğiz. Bu da iktisattaki kaidelere nazaran şekillenecek. Yavaş yavaş, kademeli bir biçimde, telâşlı olmadan kur da düşecek, faiz de birebir biçimde düşecek” dedi. Şahap Kavcıoğlu başkanlığındaki Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) ise 2021 yılında birinci faiz indirimini 23 Eylül’de gerçekleştirmiş ve siyaset faizini 100 baz puan indirimle yüzde 18’e çekmişti. Akabinde gelen 21 Ekim’deki PPK toplantısında 200 baz puan indirilen siyaset faizi, 18 Kasım’da bir kere daha 100 baz puan düşürülmüştü. Yılın son PPK toplantısının yapıldığı 16 Aralık tarihinde 100 baz puan daha indirilen siyaset faizi, böylece son 4 ayda 5 puan düşürülerek yüzde 14’e çekilmiş oldu. Erdoğan’ın “faizi düşüreceğiz” kelamlarının akabinde ocakta Merkez Bankası’nın faizi sabit tutması dikkat çekti.
‘Türkiye, iktisatta tarihinin en güçlü periyoduna girmektedir’
Erdoğan, şubat ayında ‘Engelli Memur Ataması’ programında yaptığı konuşmada da, “Ekonomide en güçlü periyoda giriyoruz” demişti.
“Ülkemizi hamlık devrini geride bırakıp pişme devrine geçirmek için verdiğimiz gayretin son adımındayız” diyen Erdoğan, “Siz karamsarlık aşılamaya çalışanlara sakın ha bakmayın. Türkiye, iktisatta tarihinin en güçlü periyoduna girmektedir. Yaz aylarıyla birlikte bu tablonun olumlu tesirlerini daima birlikte görmeye başlayacağız. Kimsenin bundan kuşkusu olmasın” tabirini kullanmıştı.
Hazine’nin 30 milyar dolarlık gücü kaldı
Öte yandan son beş ayda art kapıdan yapılan döviz satışı 40 milyar dolara ulaşırken, Merkez Bankası’nın geriye 30.6 milyar dolarlık müdahale gücü kaldığı hesaplanıyor. Ekonomistler bu meblağın doları tutabilecek yeterlilikte olmadığını, iktisat idaresinin de bunu bildiği için döviz arayışına girildiğini belirtiyor.
‘TL’nin daha ineceği yer yok’ diyen Nebati’nin iddiaları tutmadı
‘Ben ekonomistim’ diyen cumhurbaşkanı Erdoğan’ın telaffuzlarıyla birlikte Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati‘nin de varsayımları tutmadı. Nebati, mart ayında yaptığı açıklamada “Türk Lirası en düşük durumda, daha ineceği bir yer yok, vatandaş rahat olsun” dedi ancak bugün döviz kuru tepeyi tekrar zorlamaya başladı.
Eski bakan Albayrak da ‘Çok beklersiniz’ demişti
Ekonominin başına getirilmesi sonrası tenkitlerin odağında olan Erdoğan’ın daması ve eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak‘ın da döviz kuruna ait kestirimleri tutmadı. Albayrak, 2019’da 31 Mart mahallî seçimleri öncesinde dolar kuruna ait “Ağustos, eylül, ekim aylarında bol bol döviz alıp, 6 liradan 7 liradan, niçin? Dolar 10 lira olacak, 15 lira olacak ya, 6-7 liradan toplayalım dolarları, 10-15’ten satarız. Dolar düştü 5 liraya. Bunlar kara kara düşünüyor. Eyvah eyvah. E, ne yapacağız? Şöyle bir kriz çıksa da füze yağsa da şu olsa da bu olsa da dolar yükselse de bir kâr etsek. Çok beklersiniz, hele de seçimden sonra daha çok beklersiniz” sözlerini kullandı.
Döviz kuru 6 ay öncesine döndü
Erdoğan’ın ve Nebati’nin hem Aralık 2021’deki iddiaları hem de Ocak 2022’deki öngörüleri döviz kurunun tekrar 6 ay evvelki düzeyine yaklaşmasıyla gerçekleşmemiş oldu. Döviz kurunun doruğa yaklaşması sonrası ekonomistler ve siyasetçiler toplumsal medyadan değerlendirmelerde bulundu.
Ekonomistlerin değerlendirmeleri şöyle:
Mustafa Sönmez: Dolar bugün 17 TL basamağına yerleşecek üzere. Yani, Erdoğan’ın, faiz indirimi kararı verdiği 2021 Eylül ayında ortalama 8,6 olan dolar, 17 TL basamağına çıkınca TL, yarı yarıya bedel kaybetti. Yarı yarıya değersizleştirme! 8 ayda. Büyük yıkım! Emsali yoktur.
Veli Ağbaba: Birinci çıktığında 133 dolar eden 200 TL (tedavüldeki en büyük banknotumuz) artık 11 dolar ediyor, bu türlü giderse 10 doların da altına düşecek. Tüm kağıt banknotlarımızın kıymeti ise 22 dolar!.. 6 ay sonra başa döndük. Erdoğan’ın kur muhafazalı sisteminin millete maliyeti her geçen gün artıyor. Her kur artışında 84 milyon insan, bir avuç zenginin faizlerini ödüyor.
Hakan Kara: Bugünkü döviz kurlarıyla Haziran’da resmi TÜFE enflasyonu en az %82 olur. Önlem alınmazsa son çeyrekte üç haneyi görebiliriz.
Uğur Gürses: Öbürleri için değişik, bizler için sancılı olan deney de yakıcı-yıkıcı olan sonuçları da devam ediyor. ‘Ağır çekimdeki bu kazaya’ lakin sandıkta dur diyebileceğiz…Kararsız seçmene de söylenecek kelam “güç sende; değiştir”olmalı…
Barış Soydan: Dolar 17,08 TL’yi de geçti. TL bu yıl da dolar karşısında en çok kıymet kaybeden para ünitesi.
halktv.com.tr / Haber Merkezi