Son açıklanan iktisat kararlarına karşın Türkiye’nin 5 yıl vadeli borcunu iflasa karşı muhafazanın maliyetini gösteren kredi risk primi (CDS) oranları her gün daha da artıyor. Hatta dün bir orta 870’e vurarak kaygıları tekrar körükledi. Oranların yükselmesi, Türkiye’nin ithalat ve dış borca dayalı döviz yükümlülüklerini yerinde ve tam olarak gerçekleştirme kabiliyetine yönelik kuşkuları de beraberinde getiriyor.
Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi ve eski Merkez Bankası Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, şayet iflas durumunda hiç ödeme olmayacağını varsayarsak mevcut CDS oranlarının dış borçlarda yüzde 35 iflas muhtemelliğine işaret ettiğini belirterek, “Eğer borcun bir kısmının kurtarılacağını varsayarsak iflas mümkünlüğü daha da üst gidiyor” dedi. Kara, mevcut stratejinin sürdürülebilmesi açısından en kritik değişkenin döviz likiditesi olduğuna dikkat çekerek, “Bu bakımdan yakından izlenmesi gereken bir gösterge dış borç çevirme oranları. Nisan prestijiyle bankalarda yüzde 100’e yakın, öbür dallarda çok üzerinde lakin CDS bu düzeylerde kaldıkça düşecektir” diye konuştu.
2003’teki üzere 4 haneye çıkma riski artıyor
InvestAZ Araştırma Yöneticisi ve Nişantaşı Üniversitesi İktisat ve Finans Dr. Öğr. Üyesi Dr. Tuğberk Çitilci de “kara kuğu” olarak tanımladığı CDS’te tıpkı 2003’te 1.400’lere çıktığı üzere 4 hane riski olduğunu belirterek, “Fiyatlama yabancı kaynaklı olduğu için ben buradaki riski daha öncelikli görüyorum” dedi. Çitilci “Mesele Ekonomi”ye verdiği röportajda 23 Haziran’da gerçekleşecek Merkez Bankası Para Siyaseti Heyeti (PPK) toplantısında 100 baz puanlık faiz indirimi beklediğini belirterek, 2023 yılında da siyaset faizinin tek haneye ineceğini öngördü. Çitilci kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Merkez Bankası’nın 200 baz puanlık bir hareket alanı bulunuyor. Birinci etapta yüzde 12’ye kadar inecek. Bunu yaparsa haziran, temmuz, ağustosta yapacak. Hem ihracat gelirleri hem de turizm tarafında. Sonra bir nokta bekleme noktasına geçilecek. Ben faiz indirim döngüsünün biteceğine inanmıyorum. 2023 yılında tek haneli faiz güzel olsun diyorum şimdiden. 9 bantlarında bir faiz olacağını düşünüyorum.”
Sonbaharda büyük nakit krizi ve sakinlik bizi bekliyor
Türkiye’de kredi ve kredili mevduat hesaplarında (KMH) borçluluk oranının çok yüksek olduğunu vurgulayan Çitilci, “Yani hane halkının harcanabilir geliri eksi tarafta. Maaşlarla sürdürülebilir olması güç. Kredi kartlarında taban ödeme meblağının yüzde 40’a çıkarılması da hayli zorlayacak. En düzgün akrabamız kredi kartı ve KMH oldu. Bu nedenle alınan kararlarla hane halkının kredi çekip dövize yatırması istenmiyor. Zira bu konut ve araba fiyatlarını da üste çekiyor. Hane halkının harcama kalemlerini kısıtlayıcı tedbirler alınarak sonbaharda mümkün artışların törpülenmesi hedefleniyor. Lakin bu tedbirler sonbaharda zorlamaya başlayacak insanları. Sonbahar yahut 2023 Ocak’ta nakit muhtaçlığının tepeye ulaşacağını göreceğiz. Önce fiyatların enflasyonun üzerinde artırılması gerekiyor nakit krizinin önlenmesi için” dedi.
Hayaller üstün bono, gerçekler enflasyon
Açıklanan iktisat kararlarını da pahalandıran Çitilci, gelire endeksli senet (GES) enstrümanının yıllık yüzde 23’lük bileşik faiz düzeyiyle kur müdafaa mevduata (KKM) alternatif olamayacağını da söyledi. Çitilci, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Hayaller harika bono, gerçekler GES. Yani hayaller harika bono, gerçekler enflasyon. Yıllık bileşik faiz yüzde 23 düzeyinde. Sahiden KKM’nin cazibesini geçecek bir enstrüman mı? Katiyetle değil. Bu, yüksek enflasyonun bir yıl boyunca kalıcı olacağının resmi açıklamasıdır. Üstün bono üzere bir şey beklememek gerekiyor zira alternatifi gül üzere amiral gemisi Borsa İstanbul var. Merkez Bankası siyaseti olmadan enflasyonla nasıl gayret edeceksiniz? Edemezsiniz. Faiz artışı olmadan iktisat nasıl soğutulur? Şu anda uygulanan motto bu.”
Son açıklanan iktisat kararlarına karşın Türkiye’nin 5 yıl vadeli borcunu iflasa karşı muhafazanın maliyetini gösteren kredi risk primi (CDS) oranları her gün daha da artıyor. Hatta dün bir orta 870’e vurarak kaygıları tekrar körükledi. Oranların yükselmesi, Türkiye’nin ithalat ve dış borca dayalı döviz yükümlülüklerini yerinde ve tam olarak gerçekleştirme kabiliyetine yönelik kuşkuları de beraberinde getiriyor.
Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi ve eski Merkez Bankası Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, şayet iflas durumunda hiç ödeme olmayacağını varsayarsak mevcut CDS oranlarının dış borçlarda yüzde 35 iflas muhtemelliğine işaret ettiğini belirterek, “Eğer borcun bir kısmının kurtarılacağını varsayarsak iflas mümkünlüğü daha da üst gidiyor” dedi. Kara, mevcut stratejinin sürdürülebilmesi açısından en kritik değişkenin döviz likiditesi olduğuna dikkat çekerek, “Bu bakımdan yakından izlenmesi gereken bir gösterge dış borç çevirme oranları. Nisan prestijiyle bankalarda yüzde 100’e yakın, öbür dallarda çok üzerinde lakin CDS bu düzeylerde kaldıkça düşecektir” diye konuştu.
2003’teki üzere 4 haneye çıkma riski artıyor
InvestAZ Araştırma Yöneticisi ve Nişantaşı Üniversitesi İktisat ve Finans Dr. Öğr. Üyesi Dr. Tuğberk Çitilci de “kara kuğu” olarak tanımladığı CDS’te tıpkı 2003’te 1.400’lere çıktığı üzere 4 hane riski olduğunu belirterek, “Fiyatlama yabancı kaynaklı olduğu için ben buradaki riski daha öncelikli görüyorum” dedi. Çitilci “Mesele Ekonomi”ye verdiği röportajda 23 Haziran’da gerçekleşecek Merkez Bankası Para Siyaseti Heyeti (PPK) toplantısında 100 baz puanlık faiz indirimi beklediğini belirterek, 2023 yılında da siyaset faizinin tek haneye ineceğini öngördü. Çitilci kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Merkez Bankası’nın 200 baz puanlık bir hareket alanı bulunuyor. Birinci etapta yüzde 12’ye kadar inecek. Bunu yaparsa haziran, temmuz, ağustosta yapacak. Hem ihracat gelirleri hem de turizm tarafında. Sonra bir nokta bekleme noktasına geçilecek. Ben faiz indirim döngüsünün biteceğine inanmıyorum. 2023 yılında tek haneli faiz güzel olsun diyorum şimdiden. 9 bantlarında bir faiz olacağını düşünüyorum.”
Sonbaharda büyük nakit krizi ve sakinlik bizi bekliyor
Türkiye’de kredi ve kredili mevduat hesaplarında (KMH) borçluluk oranının çok yüksek olduğunu vurgulayan Çitilci, “Yani hane halkının harcanabilir geliri eksi tarafta. Maaşlarla sürdürülebilir olması güç. Kredi kartlarında taban ödeme meblağının yüzde 40’a çıkarılması da hayli zorlayacak. En düzgün akrabamız kredi kartı ve KMH oldu. Bu nedenle alınan kararlarla hane halkının kredi çekip dövize yatırması istenmiyor. Zira bu konut ve araba fiyatlarını da üste çekiyor. Hane halkının harcama kalemlerini kısıtlayıcı tedbirler alınarak sonbaharda mümkün artışların törpülenmesi hedefleniyor. Lakin bu tedbirler sonbaharda zorlamaya başlayacak insanları. Sonbahar yahut 2023 Ocak’ta nakit muhtaçlığının tepeye ulaşacağını göreceğiz. Önce fiyatların enflasyonun üzerinde artırılması gerekiyor nakit krizinin önlenmesi için” dedi.
Hayaller üstün bono, gerçekler enflasyon
Açıklanan iktisat kararlarını da pahalandıran Çitilci, gelire endeksli senet (GES) enstrümanının yıllık yüzde 23’lük bileşik faiz düzeyiyle kur müdafaa mevduata (KKM) alternatif olamayacağını da söyledi. Çitilci, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Hayaller harika bono, gerçekler GES. Yani hayaller harika bono, gerçekler enflasyon. Yıllık bileşik faiz yüzde 23 düzeyinde. Sahiden KKM’nin cazibesini geçecek bir enstrüman mı? Katiyetle değil. Bu, yüksek enflasyonun bir yıl boyunca kalıcı olacağının resmi açıklamasıdır. Üstün bono üzere bir şey beklememek gerekiyor zira alternatifi gül üzere amiral gemisi Borsa İstanbul var. Merkez Bankası siyaseti olmadan enflasyonla nasıl gayret edeceksiniz? Edemezsiniz. Faiz artışı olmadan iktisat nasıl soğutulur? Şu anda uygulanan motto bu.”
