Günler süren seferleri boyunca dünyanın dört bir yanını dolaşan, birbirinden hoş limanlara uğrayıp yolcularına apayrı bir tatil tecrübesi yaşatan cruise gemilerinin yıldızı, Covid-19 pandemisinin tesirlerinin düzgünce zayıflamasıyla tekrar yükselişe geçti. Vakit zaman Türkiye kıyılarına da yanaşan ve devasa boyutlarıyla “yüzen şehir” üzere yakıştırmalara layık görülen cruise gemilerinin içindeki hayatı merak etmeyen yok.
Gazeteci Joey Hadden da onlardan biriydi. Nisan ayında hayatında birinci kere bir cruise tatiline çıkan Hadden, edindiği deneyimleri haber sitesi Insider için kaleme aldı. Lakin en baştan söyleyelim, Hadden’ın denizlerde geçen günlerine dair anlattıkları sizi oldukça şaşırtacak. İşte ayrıntılar…
YEDİ GÜNLÜK BİR CRUISE MACERASI
Hayatımda birinci sefer geçtiğimiz Nisan ayında Karayipler’de bir cruise tatiline çıktım. Güverteye ayak basana kadar, bu türlü bir gemiyi dünya gözüyle görmüşlüğüm yoktu. Katılma sebebim ise cruise sırasında ve Karayip Denizi’nin çeşitli noktalarında gördüklerimi habere dökmekti.
Yedi gün süren seyahatimi bu çeşit gemilerin en büyüğü olan Royal Carribean’a ilişkin Wonder of the Seas ile gerçekleştirdim. Honduras’ın Roatan kentine, Meksika’nın Cozumel ve Costa Maya limanlarına, ayrıyeten Royal Carribean’ın Bahamalar’daki özel adası CocoCay’e gittik.
Okyanusun ortasında bu kadar büyük bir gemide olmak gerçek değil üzere geliyordu. New York’ta geçirdiğim uzun kışın akabinde bir hafta boyunca güneşlenmek ve serin esintileri yüzümde hissetmek tam aradığım şeydi.
Cruise tatili birçok kişinin sevdiği bir şey ve nedenini anlayabiliyorum. Forbes mecmuası Ocak 2020’de yani pandemi dalı altüst etmeden çabucak evvel yaptığı haberinde, her yıl 30 milyon kişinin bu tatillere çıktığını yazmıştı. Kelam konusu sayı 2009’da 17,8 milyondu.
Ancak cruise tatilinin avantajları kadar dezavantajları da çok ve ben nihayetinde anladım ki benim ülkü tatil anlayışıma uymuyor. Neden mi? Anlatayım…
SADAKAT PUANI ETKİSİ
Birçok diğer yolcuyla konuştuktan sonra anladım ki cruise bir hayat usulü. Tanıştığım şahısların birden fazla yıllardır bu tatillere çıktıklarını söyledi. Tüm tatillerini cruise’da geçiriyor, gemilerde geçirdikleri toplam süreyi artırmaya çalışıyor, modülü oldukları müşteri sadakati programlarından puan toplamaya çalışıyorlardı.
Gemimde 5.000’den fazla yolcu vardı ve ne kadar sorup soruştursam da benden öteki birinci seferine çıkan yolcu bulamadım.
DENİZ TUTMASI NEDENİYLE TATİL AZABA DÖNÜŞEBİLİR
Birçok yolcu geminin sallanması sayesinde kolaylıkla uykuya daldıklarını söyledi ancak beni deniz tuttu. Daha evvel de hareket tutması yaşadığım için cruise seyahatinde sıkıntı vakitler geçireceğimi evvelce iddia etmem gerekirdi. Bilhassa denizde geçen günlerde yemek yemekte ve aktivitelere katılmakta çok zorlandım. Kaldığım kamaranın pozisyonu da bunda değerli bir etkendi.
Sekiz numaralı güvertenin en önünde kaldığım için, kamaramda daima hareket hissediyordum. Kamaralarını ayırtırken bunu dikkate aldıklarını söyleyen tecrübeli yolculara nazaran, geminin ön tarafı deniz tutması yaşayan yolcular için hiç uygun bir yer değil. Geminin ortasında bulunan ve daha yüksek güvertelerdeki kamaralar daha sakin ve az hareketli oluyor.
Özellikle kimi geceler başkalarından daha sıkıntı geçti. Denizin en dalgalı olduğu gecelerde birkaç dakikada bir alt taraftan gök gürültüsü sesine benzeri bir ses duyuyordum. Odamdaki gürültüler ve titreşimler yüzünden, mobilyalar devriliyor üzere hissediyordum. Bunu yaşadığım birinci gece daima en berbat senaryolar aklıma geldi. “Ya Titanic üzere olursa?” diyordum.
Yolculuğun sonlarına gerçek bunun cruise hayatının sıradan bir yanı olduğunu idrak ettim. Geminin pruvasına çarpan dalgalardan kaynaklanıyordu. Lakin benim asla alışabileceğim bir şey değil.
UĞRANAN LİMANLARDA GEÇİRİLEN VAKİT ÇOK SINIRLI
Elbette limana demirlediğimiz günler de oldu. Duraklar birçok vakit hoştu ancak o kadar kısa müddet kalıyorduk ki tadını çıkaramıyorduk.
Ben limanlarda daha fazla vakit geçireceğimizi düşünerek günlük tiplere rezervasyonlar yapmıştım. Bu çeşitler epey keyifliydi. Bilhassa Honduras’ta tabiat yürüyüşü yapmak ve Meksika’daki antik kalıntıları gezmek beni çok mutlu etti. Fakat bu günlük çeşitlerin kimileri tam gün sürdüğünden gemiye tekrar biner binmez limandan ayrılıyorduk.
Ben durduğumuz limanları geceleri de görmeyi umuyordum lakin şimdi gün batmadan yola çıkmış oluyorduk. Birçok vakit sabah 8 sularında limana giriyor, öğlenden sonra 16 civarında da demir alıyorduk.
Limanlardan Karayip “tadı aldığımı” söyleyebilirim fakat her bir destinasyon gerçek bir maceraydı desem palavra olur. Fakat bu yaşadığım tecrübenin bana değerli bir yararı oldu: Tatilimi tek bir yerde yapıp orayı uzun uzun gezmeyi sevdiğimi fark ettim.
Deneyimli cruise yolcularına nazaran, birinci defa bu seyahati yapacak olanların dikkat etmesi gereken şeyler var: 1) Fazla eşya götürmemek, valize yalnızca gerekli ve rahat kıyafetler koymak. 2) Çantaya odanızı kolay bulabilmek için kapısına asabileceğiniz bir buzdolabı mıknatısı atmak. 3) Gemiye bineceğiniz limana uçakla gidecekseniz uçak biletini en az bir gün önceye almak. 4) Çeşit vb. ek ödeme gerektiren her şeyin rezervasyonunu evvelce yapmak ve bu tıp rezervasyonlarda cruise şirketinin hizmetlerinden faydalanmak. 5) Mümkünse cruise fiyatına dahil olan yemek, cümbüş vb. seçeneklerinin dışına çıkmamak. 6) Günlük vakit çizelgelerini kesinlikle dikkatle okumak. 7) Havuz başındaki şezlongları sabah erken saatte havlu atıp “kapmak”.
ETKİNLİK ÇOK LAKİN MERAKLISINA…
Cruise seyahati için verdiğiniz paranın bir kısmını, gemideki tesisleri kullanım hakkı için veriyorsunuz. Wonder of the Seas de etkinliklerle doluydu. Konuklar oyun salonunda görüntü oyunları oynayıp sörf simülatöründe dalgalarla boğuşabiliyordu. Masa tenisi, basketbol, kaya tırmanışı üzere sporların yanı sıra atlıkarınca, laser tag, kaçış odası hatta buz pateni pisti üzere şaşırtan seçenekler de vardı.
Özellikle su kaydırakları çok popülerdi. Bilhassa 10 kat üstten aşağı kaymayı sağlayan, şu an denizlerdeki en yüksek kaydırak diye biliniyor.
Bunun yanı sıra dans, davul, akrobasi, buz dansı üzere cümbüşler de vardı. Gündüzleri canlı kümeler geceleri ise güldürü gösterileri sahne alıyordu.
Ben çok uygun bir yüzücü, sportmen ya da maceracı değilim. Çocuklarım da olmadığından gemideki aktivitelerin birden fazla bana hitap etmedi. Geminin en büyük cümbüşleri olan kaydıraklar ve öteki su sporlarına katılmadım bile. Laser tag ve küçük golf oynarken eğlendim hakikaten de fakat genele bakıldığında bu aktivitelerin farklı bir kitleye hitap ettiğini söyleyebilirim.
CocoCay adası
HER YER, HER ŞEY ÇOK KALABALIK
Sadece yetişkinlere açık olan alanlarda biraz başımı dinleyebileceğimi düşünsem de her gün çok büyük kalabalıklarla boğuşmak zorunda kaldım.
Zaten dünyanın en büyük cruise gemisinin kalabalık olacağı garantiydi. Lakin geminin açık hava güverteleri ve ana açık büfesi üzere noktalar günün her saati yolcu doluydu. Asansörler tıklım tıkış olduğundan merdivenleri kullanmak bana daha süratli geliyordu. Havuz kıyısında uzanacak bir şezlong bulabilmenin zorluğu nedeniyle hayal kırıklığına uğradım.
Daha fazla gevşemeyi umuyordum fakat tersine gerginliğim arttı. Buna bir de kalabalıklardan hoşlanmayışımı eklerseniz, cruise tatilinin bu yanı seyahat boyunca gerilim yaşamama neden oldu. Kamaram dışında sakin, kalabalığın olmadığı bir yer bulamadım.
TEK KİŞİ GİTMEK ÇOK DAHA MASRAFLI VE SIKICI
Kamara demişken, benimki rahattı lakin tek başıma seyahat etmenin bir handikapını yaşadım: Cruise tatilleri tek başınıza olduğunuzda daha kuvvetli ve masraflı oluyor. O yüzden bir seyahat arkadaşı edinmenizi tavsiye ediyorum.
Çünkü cruise gemilerinin kamaraları birçok vakit en az iki kişinin kalacağı halde tasarlanıyor. Tek başınıza bir oda tuttuğunuzda iki kişilik fiyat ödemek zorunda kalıyorsunuz. Cruise Critic sitesine nazaran, kimi gemilerde tek kişilik odalar da var lakin bu pek yaygın bir durum değil. Royal Carribean’ın birtakım gemilerinde de tek kişilik odalar bulunabiliyor lakin benim gemimde yoktu.
Bindiğim geminin fiyatları, birçok otelde olduğu üzere oda başına değil kişi başına olacak biçimde listelenmişti. Arama yaparken tek konuk ile iki konuk ortasında geçiş yaparken, tek bireyde fiyatın bir anda ikiye katlandığını gördüm. Los Angeles Times’a nazaran bu fark cruise şirketinin odaya alabileceği ikinci yolcunun yokluğunda yaşayacağı gelir kaybını telafi etmeyi amaçlıyor.
Ben okyanus gören bir kamara için toplam 2000 dolar ödedim. Eğer yanımda birini daha götürmüş olsaydım, ödeyeceğimiz kişi başı fiyat, bunun yarısı kadardı.
Üstelik öylesi daha da keyifli olurdu. Sosyal aktivitelere ve öteki yolcuların benimle sohbet etmesine rağmen, gemide kendimi yalnız hissettim. Beni tanıyan biriyle sohbet etme ve yeni yerleri sevdiğim biriyle deneyimleme dileği duydum. Genelde tek başıma seyahat etmekten hoşlanırım lakin birçok aileyle ve arkadaş kümesiyle çevrili olmak bana “Keşke benimkiler de burada olsaydı” dememe neden oldu.
PLANLAMA, PLANLAMA, PLANLAMA
Ben olağanda seyahatteyken kendi kendime dolaşma, kendi planımı yapma, canım istediğinde o planları çöpe atma özgürlüğünü tercih ederim. Cruise ise çok ağır bir seyahat demek. Her gün planlarla dolu. Her sabah kapıma o günkü aktifliklerin başlangıç saatlerini bildiren bir program bırakıldı.
Ben tatildeyken akışına bırakmayı severim, yani günümün her saatine bir rezervasyon yapmam. Ama gemideyken anlık kararlar almak çok güç oldu. Tüm özel yemekler servis eden restoranlar ve tüm şovlar, Royal Carribean uygulaması aracılığıyla rezervasyon istiyordu.
AquaTheater’daki sirk benzeri akrobatik su gösterisi en tanınan ve yer bulunması en sıkıntı şovdu. Lakin üçüncü gün yer bulabildim. Öteki yolcular bu sistemi seviyor üzereydi. Hatta cruise şirketinden beklenen buydu. Lakin ben daima plan yapmayı gerilimli buldum.
Joey Hadden’ın “Şimdiki aklım olsaydı” dediği birtakım ayrıntılar da var. Hadden, kendisi üzere birinci kere cruise seyahati yapacak olanlara yönelik ipuçlarını şöyle sıralıyor: 1) Birinci sefer için bir haftalık değil de daha kısa bir program ayarlamak. 2) Bir arkadaşla birlikte seyahat etmek. 3) Geminin orta kısmında dalgaların ve sarsıntıların etkilemeyeceği bir oda rezerve etmek. 4) Kulak tıkacı götürmek. 5) Nakit para götürmek. 6) “Resmi gece” aktifliklerin fazla ciddiye almamak, bunun için şık kıyafet götürme mecburiliği hissetmemek. 7) Görmek istediği etkinliklere gemiye biner binmez rezervasyon yaptırmak. 8) Öteki yemekler de pek lezzetli olduğundan çok fazla özel restoran rezervasyonu yaptırmamak. 9) Liman çeşitlerinde plaj vakti içerenleri seçip vakit kaybetmemek. 10) Şayet varsa seyahat sonundaki dönüş uçağının biletini çok ileri saate almamak.
NEDEN SEVİLDİĞİNİ ANLIYORUM AMA…
Gemiden ayrılırken ülkü cruise yolcusu profili de başımda oluşmuştu: Zamanını dakika dakika planlamayı seven, öbür yolcuların yarattığı kalabalığı önemsemeyen ve su kaydırağının vereceği heyecanın peşinde koşan bir tatilci.
Haberlerim için çalışmanın dışında bir haftamı güneşte yatarak, limanlarda çeşitlere katılarak ve orta sıra laser tag ya da kaya tırmanışı üzere etkinliklere katılarak geçirdim.
Dünyanın en büyük gemisinde yedi gece geçirdikten sonra, buranın neden her türlü eğlenceyi birebir çatı altında arayan, orta sıra da farklı yerler keşfetmeyi seven tatilcilerin favorisi olduğunu anlıyorum. Ben bunu tercih etmem. Bir gemide dolanmaktansa her adada farklı vakit geçirmeyi yeğlerim. Bir dahakine Karayipler’e gidecek olsam, uçağa binerim.
Insider’ın, “I took my first Caribbean cruise, and quickly learned that cruising is a lifestyle that’s not for me”, “8 things seasoned cruisers say you should know before stepping foot aboard your first cruise” ve “10 things I wish I’d done differently on my first cruise, from choosing a better room to reserving shows in advance” başlıklı haberlerinden derlenmiştir.