Domuzlar bir saattir laboratuvarda meyyit halde yatıyorlardı. Bedenlerinde kan dolaşmıyordu, kalpleri hareketsizdi, beyin dalgaları düzdü. Daha sonra bir küme Yale bilim insanı, kalp-akciğer makinesine benzeri bir aygıtla meyyit domuzların bedenlerine, özel olarak üretilmiş bir solüsyon pompaladı.
Daha sonra olanlar, bilimin ömür ve mevt ortasındaki duvar olarak gördüğü şeyi sorgulamamıza sebep oluyor.
ÖLÜ HÜCRELER CANLANDI!
Domuzlar hiçbir formda şuurlu olarak kabul edilmese de meyyit görünen hücreleri tekrar canlandı. Bilim insanlarının OrganEx ismini verdiği solüsyon, domuzların damarlarında ve atardamarınlarda dolaşarak kalplerini attırmaya başladı.
Kalp, karaciğer, böbrekler ve beyin dahil olmak üzere organlarındaki hücreler yine çalışıyordu ve hayvanlar asla tipik bir meyyit domuz üzere katılaşmadı.
Daha evvel meyyit domuzlarda kimi beyin hücrelerini canlandıran araştırmacılar, süreci daha fazla organda tekrarlamayı başardılar.
Bir saatliğine meyyit olan başka domuzlar, bedenlerine kan pompalayan bir makine olan ECMO ile tedavi edildi. Sertleştiler, organları şişti ve hasar gördü, kan damarları çöktü ve sırtlarında kanın biriktiği mor noktalar vardı.
Araştırma kümesi, çalışma sonuçlarını çarşamba günü Nature’da yayınladı.
HEDEF: ORGAN NAKLİNDE ÇIĞIR AÇMAK
Araştırmacılar, maksatlarının, tabiplerin vefattan uzun müddet sonra canlı organlar elde etmelerine müsaade vererek, nakil için insan organlarının arzını bir gün artırmak olduğunu söylüyorlar.
Ve teknolojilerinin, yıkıcı bir kalp krizi sonrasında kalplerde yahut büyük bir felçten sonra beyinlerde önemli hasarı önlemek için kullanılabileceğini umduklarını söylüyorlar.
Ancak, Yale Üniversitesi’nde kümeyle yakın çalışan bir biyoetikçi olan Stephen Latham, bulguların yalnızca bir birinci adım olduğunu söyledi. Teknolojinin “insanlarda kullanımdan şimdi uzak” olduğunu vurguladı.
Yale School of Medicine’de nörobilim, mukayeseli tıp, genetik ve psikiyatri profesörü Dr. Nenad Sestan liderliğindeki küme, solüsyonun hücreleri canlandırma yeteneği karşısında hayrete düştü.
Yale’de nörobilimci ve makalenin müelliflerinden biri olan Dr. David Andrijeviç, “Ne bekleyeceğimizi bilmiyorduk” dedi. “Başarabildiğimiz her şey bizim için inanılmazdı.”
Çalışma, birkaç yıl evvel kümenin bir mezbahadan alınan meyyit domuzların beyinleriyle emsal bir deney yapmasıyla başladı. Domuzlar öldükten dört saat sonra küme, BrainEx ismini verdikleri OrganEx’e benzeri bir solüsyon aşıladı ve ölmesi gereken beyin hücrelerinin yine canlandırılabileceğini gördü.
Yale grubunun bir öteki üyesi olan Dr. Zvonimir Vrselja, bunun tüm bir bedeni canlandırıp canlandıramayacakları sorusunu sormalarına neden olduğunu söyledi.
Fotoğraf Yale Üniversitesi’nin sayfasında, araştırmacıların buluşlarını anlattıkları sayfada yer alıyor
ORGANEX, HÜCRELERE HAYAT VERDİ
OrganEx solüsyonu, besinler, iltihap önleyici ilaçlar, hücre mevtini önleyen ilaçlar, hudut blokerleri – nöronların aktivitesini azaltan ve domuzların şuurunu yine kazanma mümkünlüğünü engelleyen hususlar – ve her bir hayvanın kendi kanıyla karıştırılmış yapay bir hemoglobin içeriyordu.
Müfettişler, meyyit domuzları tedavi ederken hayvanların acı çekmemesi için tedbir aldı. Domuzlara kalpleri durdurularak öldürülmeden evvel anestezi uygulandı ve derin anestezi deney boyunca devam etti.
Ayrıca OrganEx solüsyonundaki hudut blokerleri, beynin etkin olmadığından emin olmak için hudutların ateşlenmesini durdurdu.
Araştırmacılar ayrıyeten kimyasal tepkileri yavaşlatmak için hayvanları soğuttu. Kişisel beyin hücreleri canlıydı, fakat beyinde rastgele bir organize global hudut aktivitesi belirtisi yoktu.
Şaşırtıcı bir bulgu vardı: OrganEx ile tedavi edilen domuzlar, araştırmacılar görüntüleme için bir iyot kontrast solüsyonu enjekte ettiğinde başlarını salladılar.
Dr. Latham, hareketin nedeni bilinmemekle birlikte beyinde rastgele bir tutulum belirtisi olmadığını vurguladı.
Yale, teknoloji için bir patent müracaatında bulundu. Dr. Sestan, bir sonraki adımın organların düzgün çalışıp çalışmadığını ve başarılı bir biçimde nakledilip nakledilemeyeceğini görmek olacağını söyledi. Bundan bir müddet sonra araştırmacılar, prosedürün hasarlı kalpleri yahut beyinleri onarıp onaramayacağını test etmeyi umuyorlar.
YAŞAM TAKVİYESİ KESİLEN HASTALARIN BİRÇOK ORGAN BAĞIŞÇISI OLAMIYOR
Yaşam dayanağı kesildikten sonra ölen ve aileleri organlarını bağışlamak isteyen hastaların yüzde 50 ila 60’ı bağışçı olamıyor.
OrganEx bu organları canlandırabilseydi, dedi Dr. Porte, tesiri çok büyük olurdu. Zira nakil için mevcut organ sayısında büyük bir artış yaşanırdı.
Grup, solüsyonunda hudut blokerleri kullanmasaydı ve beyinleri yine fonksiyon görseydi, domuzlar tekrar de ölmüş olur muydu? Maksat, vücutları organ nakli için korumaksa ve domuzlar süreç sırasında bir dereceye kadar şuurlarını tekrar kazanmış olsaydı, bu etik meseleler yaratırdı.
Ancak, hasta şiddetli bir felç geçirmişse yahut boğulma kurbanıysa, hedef beyin işlevlerini eski haline getirmek olabilir.
Parent “Bu teknolojiyi insanlara yardımcı olabilecek bir noktaya getireceksek, beyinde hudut blokerleri olmadan neler olduğunu görmemiz gerekecek” dedi.
ETİK SIKINTILAR VE TARTIŞMALAR
Ona nazaran, usulün sonunda felç yahut boğulma mağdurları üzere yarar sağlayabilecek bireyler üzerinde denenmesi gerekecekti. Lakin bu, etikçiler, nörologlar ve sinirbilimciler tarafından çok fazla müzakere gerektirecektir.
Diğer bir husus da OrganEx’in mevtin tarifi üzerindeki etkileridir.
OrganEx, kan ve oksijen yoksunluğundan sonra hücrelerin toparlanamayacağı müddetin evvelden düşünülenden çok daha uzun olduğunu göstermeye devam ederse, o vakit bir kişinin öldüğünün belirlendiği vakitte bir değişiklik olması gerekir.
Parent “Garip lakin, bu süreç teneffüs aygıtının geliştirilmesinde yaşadıklarımızdan farklı değil” dedi.
“Dünyada, nefes alan ve yaşayan, farklı bir çağda olsalardı meyyit olarak isimlendirilebilecek bir sürü insan var”
